Redactioneel – oktober 2025

Ondanks het overschot aan films die in dagbladrecensies met vier sterren worden beloond, blijft het toekennen van vijf sterren gelukkig een zeldzaamheid.

Niet dat die viersterrenbeoordelingen onterecht zijn: er worden veel films uitgebracht en als je daar wekelijks de beste van neemt, dan zit je al snel met flink wat viersterrenfilms. Met Paul Thomas Andersons hilarische en bloedserieuze One Battle After Another verscheen op 25 september 2025 echter een film die met een waanzinnige overtuigingskracht vijf sterren afdwingt.

Ook al kreeg Anderson een budget los dat drie keer groter was dan dat van Licorice Pizza (2021, met 40 miljoen tot dan toe PTA’s duurste film), die 130 miljoen dollar zijn niet de cruciale factor als je probeert uit te leggen waarom het zo’n sterke film is. Die verklaring moet je zoeken in het ambacht van filmmaken: hoe maak ik een scène, een decor, een dialoog, een handeling nieuw? Waar zet ik de camera neer? Hoe beweeg ik de camera in een scène? Het heeft ook te maken met een perfecte komische timing op momenten dat er humor in de film zit.

Waarom op deze plek hierover schrijven? Omdat One Battle After Another bewijst dat de mogelijkheden om origineel te zijn nooit uitgeput raken, mits je jezelf de tijd geeft. Perfecte timing kost nou eenmaal tijd. Anderson trok er ongeveer twintig jaar voor uit.

Er zijn natuurlijk meer voorbeelden van films die hun eigen plan trekken en de kijker meenemen naar een plek waar die nog niet eerder was – de recente Cannes-film Sîrat is een ander voorbeeld – maar voor een Amerikaanse filmmaker die (bijna) met de taal van mainstreamfilm werkt en werkt in steden en landschappen waar al zoveel is gefilmd, is het misschien nog wel een grotere beproeving om origineel te zijn.

Wat, nu we het er toch over hebben, ook voor Nederlandse filmmakers een chronisch obstakel is, omdat dit land zo klein is dat iedereen elke vierkante meter lijkt te kennen. Waardoor de mystiek snel verdwijnt. Anderson weet elke locatie in One Battle After Another – van de eerste scène op een verkeersknooppunt ergens in Los Angeles tot vrijwel de laatste scène – zo te laten zien dat je je als kijker op onbekend terrein voelt. Alleen daarom al zou deze film op elke filmacademie onder de microscoop moeten liggen.