Zwarte gaten: Nanouk Leopold zag eindelijk Buenos Aires Vice Versa

We hebben ze allemaal op ons To Do-lijstje staan: klassiekers waar je nooit aan toekwam. Regisseur Nanouk Leopold zag eindelijk Buenos Aires Vice Versa van Alejandro Agresti.

Nanouk Leopold is een regisseur wier visie over de Nederlandse grenzen reikt. Met Guernsey (2005) was ze welkom in de Quinzaine van Cannes, Wolfsbergen (2007) en Brownian Movement (2010) draaiden in het Berlijnse Forumprogramma. Momenteel werkt ze aan Boven is het stil, naar het gelijknamige boek van Gerbrand Bakker.
"Eigenlijk is het heel raar dat ik nog nooit iets van Alejandro Agresti heb gezien. Zeker omdat hij één van de betere filmmakers in Nederland is en één van de weinige die succes heeft op de internationale markt.
Voor mijn volgende film Boven is het stil ga ik met Agresti’s componist Paul van Brugge werken. Die heeft ook de muziek bij Buenos Aires Vice Versa (1996) gemaakt. Die film wilde ik graag zien omdat Agresti daarin ging veranderen van stijl. Ik probeer mijn werk nu ook een nieuwe wending te geven.
Ik vond het heel mooi dat de verhaallijnen van de film zo luchtig zijn; niet plotgericht, terwijl ze wel naar één punt toewerken. Het gaat over zes of acht mensen die met het Argentijnse regime te maken hebben gehad. Ze missen allemaal iemand. Er is een jongen die in een hotel werkt waar hij kamers verhuurt aan dames van lichte zeden. Hij ontdekt dat zijn oom tijdens het regime veel vrouwen heeft verkracht en dat hijzelf zo is verwekt.
Een mooie scène gaat over een man die een vrouw probeert te versieren in een café, wat mislukt omdat zij heel dronken wordt. De man naast hen ergert zich daaraan. In de volgende scène zie je de mannen later samen pizza eten. De versierder zegt: ‘Ik wilde haar niet zo dronken voeren. Hoe doe jij dat dan, vrouwen versieren?’ De film gaat over zware zaken, maar ook over humor en schoonheid.
Zo is er ook een man die matté — sterke Argentijnse thee — maakt in zijn keuken. Hij zegt: ‘Ik zou het liefst aan geheugenverlies lijden. Mijn herinneringen vergeten, ze verpulveren als een droog takje en ze op een dag in de schemering op straat gooien.’ Daarover gaat de film: over verder leven na het regime. Dat is moeilijk, want je kunt jezelf niet op straat gooien en kwijt raken. Daar is heel erg mooie muziek onder gezet — ik dénk van Paul van Brugge. Knap dat je dat durft. Want het is misschien al wel een gedicht, zo literair is de tekst. En toch voelt het heel realistisch aan, dat hij dat zo bij het aanrecht zegt, in zijn eentje.
Buenos Aires Vice Versa draagt in alles een grote vrijheid uit. Qua camerawerk en in de manier waarop er wordt geschakeld van grote poëzie naar iets heel alledaags; dat vloeit heel organisch door. Met mijn cameraman heb ik het nu ook de hele tijd over ‘organisch’, terwijl ik best wel een mathematisch persoon ben. Ik heb nu meer zin in rotzooi: modder, regen, dieren die niet te regisseren zijn. Dat is filmmaken voor mij, daar houd ik van: dat je als je gaat draaien afhankelijk bent van het moment. Dat het regent, dat er lekkage is, dat je moet improviseren. Dan ontstaan de mooiste dingen."

Karin Wolfs