Upload Cinema (januari 2013)

In zijn column belicht Upload Cinema-redacteur Ebele Wybenga maandelijks het programma van het populaire webfilmbioscoopprogramma.

YouTube onthoudt alles wat je bekijkt. Als ik naar de homepage van YouTube ga krijg ik een lijst met aangeraden filmpjes gebaseerd op mijn eerdere kijkgedrag. Slaan die suggesties ergens op?
Bovenaan staat Sherlock Holmes in New York, een geflopte film uit 1976 met Roger Moore in de hoofdrol. Nu in zijn geheel op YouTube te bekijken omdat er toch al 36 jaar geen geld aan is verdiend. ‘Video wordt aangeboden omdat je naar deze video hebt gekeken: The World is Not Enough (1999) Deleted Scenes, staat erboven in grijze lettertjes. YouTube weet dat ik een Bondfan ben en suggereert een vergeten rariteit met mijn favoriete Bond-acteur.
Bij het tweede filmpje wordt het echt interessant. ISRAHELL ON EARTH [A New Must Watch Documentary]. De beschrijving: ‘This powerful documentary exposes the hell that Palestinians have been going through since their land was stolen in 1948.’ Waarom krijg ik deze suggestie? Omdat ik eerder een filmpje keek, gevonden via een populair Nederlands weblog, van het Israëlische leger. Toen er weer raketten over en weer vlogen tussen Israel en Gaza was ik benieuwd naar het simultane Israëlische PR-offensief. Dus keek ik het filmpje ‘How Does the Israel Defense Force Mini­mize Harm to Palestinian Civilians in Gaza?’. Een animatiefilmpje waarin met heldere kleuren wordt uitgelegd hoe waarschuwingstelefoontjes en precisieaanvallen burgerslachtoffers zouden voorkomen. Aan de linkerkant van mijn scherm stelt YouTube onder het kopje ‘abonnementen’ voor dat ik het YouTube kanaal van Israel Defense Force ga volgen. Maar YouTube komt dus ook prompt met een filmpje op te proppen met de andere kant van het verhaal. Alsof het algoritme hoor en wederhoor voor je organiseert.
Dit raakt aan een van de meest gehoorde angsten over de voortschrijdende personalisering van het internet. Als websites hun gedaante aanpassen aan jouw zoekgedrag en interesses loop je op den duur alles mis wat niet in jouw wereldbeeld past. Je zoekt het niet op, dus wordt het niet aangeraden, dus krijg je alleen meer van hetzelfde. Het internet wordt zo de echokamer van je eigen mening in plaats van een plek voor discussie. Dit wordt door internetdenkers de filterbubbel genoemd. De confrontatie met denkbeelden die niet bij je passen zal door het systeem worden weggefilterd. Het systeem is ontworpen met als enige doel om jouw ‘eyeballs’ zo lang mogelijk vast te houden.
Maar gelukkig haalt YouTube deze angst met de eerste twee suggesties op ‘mijn’ You­Tube homepage onderuit.