Cinedix #7

Der Untergang

Film-ABC waarin filmliefhebber Paul Kempers lemma’s van een hedendaags cinematografisch lexicon in niet-lineaire volgorde aaneenrijgt. Van ‘borderline-montage’ tot Roemeense postproductie’.

HDouble vision
Wie het afgelopen Filmfestival Rotterdam bezocht is ongetwijfeld bekend met het fenomeen double vision. Na twee dagen film kijken raken de ogen overbelast. Men ziet dubbel, wikkelt storylines af voordat ze op gang zijn gekomen en begint de door de Oude Grieken gedicteerde eenheid van plaats, tijd en handeling op Georgisch-surrealistische wijze te verwarren. Na vier dagen is het zelfs voor de grootste aficionado onmogelijk de filmmaker in focus te onderscheiden van de festivaldirecteur – terwijl de uiterlijke verschillen toch tamelijk in ’t oog springen. Na tien dagen is men definitief van de wereld, en blijkt de werkelijkheid een onhanteerbaar filosofisch probleem waar zelfs Peter Greenaway en Darren Aronofsky geen oplossing voor hebben. Vier tot vijf films per dag kijken: het kan, maar de gevolgen zijn verschrikkelijk. Een zware IFFR-gebruikster vertelde dat zij na jarenlange training erin geslaagd was de ‘lucifermethode’ toe te passen. Bij de tweede film wurmde zij de stokjes tussen de oogleden en de rest van de dag bracht ze – zonder met de ogen te knipperen – probleemloos door in het “heerlijke zwarte pluchen gat van de bioscoop”. Enige nadeel was, vertelde de IFFR-veterane, dat na het verwijderen van de stokjes de ogen de rest van het jaar in de ‘schoteltjesstand’ bleven staan, wat in het sociale verkeer ná het festival misverstanden en zelfs baanverlies tot gevolg had. Verbaasde ogen die niet meer dichtgaan en liters traanvocht die tomeloos op het linoleum van de werkvloer spetteren zijn door geen enkele werkgever in de communicatie- en dienstensector te tolereren.
Zie ook: cinekick, sociale dienst.

Mexicaanse zuigkracht
Op de vraag waarom er in zijn werk toch altijd zoveel toiletbezoek voorkomt, antwoordde kunstenaar en roemrucht tv-maker Wim T. Schippers steevast dat “in het echte leven die wc’s toch ook dagelijks meermalen gebruikt worden” zodat het “helemaal niet gek is als in mijn shows de stortbak om de haverklap naar beneden dondert”. Een soortgelijke redenering past de Mexicaanse filmmaker Carlos Reygadas toe. Gevraagd naar de door velen als ‘confronterend’ en ‘ongemakkelijk’ ervaren opening van Batalla en el cielo – een minuten lang durende fellatioscène – riposteert de regisseur dat “de meeste mensen wel eens seks hebben” en dat het “hypocriet” is om dat niet onopgesmukt te laten zien. “Journalisten zouden filmmakers ter verantwoording moeten roepen als er géén seks in hun films zit.” Dat de Mexicaanse fellatio op het arthousepubliek stevige zuigkracht uitoefent staat inmiddels vast. Onder vakkundige leiding van de Mexicaanse filmer is men nu in staat hypocrisie van zich af te werpen en de zweterige onmiddellijkheid van de naakte werkelijkheid te ervaren in een bioscoopstoel.
Zie ook: therapeuterette, naaktloperij.

Humanazi
Benaming voor een recent fenomeen: in een wanhopige poging het Kwaad tot menselijke proporties terug te brengen, grijpen steeds meer regisseurs naar het wapen van de makkelijk verteerbare biopic (biografische film). Hitler, Goebbels, Göring, Speer: zij allen dienen ‘vermenselijkt’ te worden. Want, zo luidt de redenering, door te laten zien dat het Onbegrijpelijk Kwaadaardige uitgedragen werd door mensen die in hun privéleven niet veel verschilden van de doorsnee burger, kan het Kwaad inzichtelijk worden gemaakt. Kritische geesten betitelen deze ‘humanazi’-stroming binnen de hedendaagse cinematografie als ’totaal onverantwoord’ en ‘gevaarlijk voor het historisch besef’. Ondertussen duiken termen op als “Ga je effe mee een Goebbeltje pakken” of “Ik ben helemaal uitgegubbeld na die film van Hachmeister en Kloft, jij ook?”
Zie ook: Vergangenheitsbewältigung, nazi-exploitatie.