Boeken: Howard Hughes

Het boek Seduction over vliegtuigmagnaat Howard Hughes speelt zich af in het Hollywood van Ava Gardner, Jane Russell en Marilyn Monroe. Toch gaat het ook over het Hollywood van nu: Karina Longworth schreef een feministische terugblik op het leven van Hughes die naadloos aansluit op het #MeToo medialandschap.

Vliegtuigbouwer, filmmaker, studiohoofd en wapenfabrikant. Om hokjes zat de puissant rijke Howard Hughes (1905–1976) niet verlegen. Dankzij waanzinnige registraties van luchtgevechten bracht zijn debuutfilm Hell’s Angels (1930) wat meer barok in de Amerikaanse cinema. Met het door hem geproduceerde Scarface (het origineel uit 1932 van Howard Hawks) maakte hij de gangster populair. The Outlaw (1943), zijn tweede (en laatste) speelfilm als regisseur, was een vroege voorloper van de vele lowbudget-sexploitation films die in de jaren zestig door filmprojectoren gierden.

Maar zijn echte leven was boeiender, beweert filmhistoricus Karina Longworth. Of beter: de levens van de mensen die hij heeft beïnvloed. In Seduction: Sex, Lies and Stardom in Howard Hughes’s Hollywood inventariseert zij de twijfelachtige nalatenschap van Hollywoodicoon Hughes. In het even zinderende als informatieve Seduction presenteert ze de verontrustende verhalen die zich verbergen achter het welgestelde imago van Howard Hughes.

Ze opent op toepasselijke wijze: ‘Het was als iets uit een film.’ En inderdaad, in de grofweg 450 pagina’s die volgen blijkt Seduction vaak stranger than fiction. We arriveren in Hollywood in de vroege dagen van de Amerikaanse film, toen het filmvolk nog uit New York kwam. In deze kersverse gemeenschap verschijnt ook de jonge ondernemer Howard Hughes. Om op te vallen laat hij zijn kapitaal los op de stad. Zo wordt Hughes voor een paar decennia het middelpunt van de aandacht in Hollywood en werpt hij zijn schaduw over het leven van vele anderen.

Playboy
Ook buiten dit boek actualiseert Longworth als het ware het oude Hollywood. Met haar populaire podcast You Must Remember This zet ze obscure, bijna vergeten verhalen om in vermakelijke en informatieve luistersessies. Het boek is een opvolger van een serie podcastafleveringen met de naam The Many Loves of Howard Hughes. Daarin vertelde ze over het leven van een aantal actrices en minnaressen, vrouwen die in de schaduw van Hughes stonden. In het boek gaat ze verder door Hughes’ volledige carrière te beschrijven.

Conventionele biografieën waren er trouwens al wel: Empire van Donald L. Barlett en James B. Steele uit 1979, bijvoorbeeld, en de speelfilm The Aviator (Martin Scorsese, 2004). Longworth doet iets anders. Seduction staat vooral stil bij hoe Hughes het leven van anderen heeft beïnvloed. Zo zit in de eerste pagina’s van het boek een lijst van sleutelfiguren in het leven van Hughes. Het blijken vooral actrices. Heel veel actrices: groot en klein, superster en nooit ontdekt, sekssymbool en girl next door, vrouw en minnares. Namen als Ava Gardner, Jane Russell en Marilyn Monroe spelen een prominente rol. Allemaal hebben een deel van hun hart, carrière en toekomst toevertrouwd aan de ‘Amerikaanse playboy’. En de meesten betaalden daar een prijs voor: #TheyToo.

Geruchtenmolen
Longworth corrigeert dat beeld van de playboy. Hughes is in haar boek een instabiele en misogyne manipulator. Een man met de neiging om alles naar zijn hand te zetten. Een sexual predator die vrouwen strikte voor zijn pr-machine en ze vervolgens onder surveillance liet wegstoppen in kasten van huizen, of in financieel minder voorspoedige tijden in verstikkende hotelkamers. Keer op keer beschrijft Longworth hoe Hughes een carrière of huwelijksbelofte als lokkertje voor het gezicht van een jonge actrice houdt. De actrices blijven trouwens altijd van dezelfde leeftijd, terwijl Hughes met elk nieuw hoofdstuk ouder wordt.

Het zal niemand echt verbazen maar Longworth laat zien dat de geschiedenis van seksueel misbruik in de filmindustrie zo oud is als Hollywood. Weinstein, R. Kelly, Donald Trump: het zijn echo’s van Hughes. Mannen die vanwege hun macht en geld wegkomen met seksuele intimidatie of erger. Daar komt nog iets anders bij: Hollywood is behalve een verhalenmachine ook vooral een geruchtenmolen over een industrie die gebaat is bij roddels, schandalen en sappige verhalen. Bovendien is het een industrie die gespecialiseerd is in de manipulatie van verhalen, waarin een gekuist bericht uit de pr-machine van een filmstudio eindeloos herhaald kan worden. Ook in 2018. Met dit sterk onderbouwde historische bronnenonderzoek naar misstanden in het oude Hollywood pleit Longworth voor net zo’n kritische blik op het moderne Hollywood.

Seduction Sex, Lies and Stardom in Howard Hughes’s Hollywood | Karina Longworth | HarperCollins, 2018 | verkrijgbaar als ebook, audioboek of hardcover | €29.99