Wind River

Noem het een genre: stoere witte man moet machteloze minderheden en vrouwen redden door duivelse tegenstanders uit te schakelen. Onder het fraaie oppervlak van Wind River schuilt een immorele film.

Oké: Wind River ziet er mooi uit. Camerawerk, montage en muziek (van Nick Cave en Warren Ellis) zijn sfeervol en effectief. Niet dat er technisch niks op Wind River is aan te merken: de dialogen (waarom regisseur-­scenarist Taylor Sheridan juist bekendstaat) zijn vaak houterig en de plot kent (net als het door Sheridan geschreven Sicario, 2015) te veel ongeloofwaardige momenten.
Zoals wanneer een FBI-agent (gespeeld door Elizabeth Olsen), nadat ze door een bewoner is aangevallen met een spuitbus, halfblind met getrokken pistool een afgelegen woning binnen strompelt — waarom? Ze is met twee collega’s, van wie in elk geval nog één probleemloos kan zien, en kan gewoon afwachten tot de bewoners (van wie ze niet weet met hoeveel ze zijn) naar buiten komen. Maar ja, dan hadden we haar spannende point of view-scène gemist.
Gelukkig mag ze van Sheridan wel kunnen schieten, maar verder moet de naïeve, jonge en knappe FBI-agent vooral geholpen en gered worden door haar oudere, wijzere, sterkere plaatselijke steun en toeverlaat Jeremy Renner. En dan aan het einde een traantje laten.
Erger nog is hoe Renners personage (een wildjager en spoorzoeker), in de traditie van Dances with Wolves en The Revenant, haar en onze introductie vormt tot de Native Americans, die weliswaar met hun reservaat, cultuur en slachtoffers de titel en setting van de film mogen bepalen, maar altijd they blijven, de anderen, als inkleuring van de psychologische en dramatische ontwikkeling van de witte leading man. Het is het White Man’s Burden-cliché, waarin het nu eenmaal aan de goede witte is om die machteloze minderheden te beschermen.
Alsof dat nog niet onverkwikkelijk genoeg is, voert de film ook nog, als een goedkope Rambo-rip-off, vanuit het niets een groep ongenuanceerd duivelse bad guys op met even weinig menselijkheid als de buitenaardse insecten in Starship Troopers (Paul Verhoeven, 1997) en precies dezelfde functie: om afgeschoten te worden. Zónder de satirische overkill van Verhoeven resteert bij Sheridan alleen de nare bijsmaak van ontmenselijking — en exploitatie, vooral met een gruwelijke verkrachtingsscène in een narratief gezien overbodige flashback.
Prijzen winnen zegt niet alles: Sheridans Oscarnominatie voor het qua sfeer enigszins vergelijkbare, maar verreweg superieure Hell or High Water (geregisseerd door David Mac­kenzie, 2016) was verdiend, maar de regieprijs in het Cannes-programma Un Certain Regard voor het immorele Wind River had hij nooit mogen ontvangen.

Kees Driessen