White Bird

Lessen van de onderduik

White Bird. Foto: Larry Horricks

In deze betrekkelijk traditioneel verfilmde oorlogsherinnering staat de kracht van verbeelding tegenover de grimmige realiteit.

De diep onder zijn hoody weggedoken Julian, die we eerder tegenkwamen als bully in Wonder (2017), is in White Bird wegens pestgedrag naar een andere school gestuurd. Deze keer is hij van plan zo onzichtbaar mogelijk te blijven, maar daarmee ontlokt hij vermakelijk afkeurende blikken aan zijn oma, een onverwacht uit Parijs overgekomen kunstenaar, gespeeld door Helen Mirren. Ze wil hem leren wat een betere levenshouding is en besluit hem te vertellen hoe een simpele, maar moedige daad van goedheid haar in de Tweede Wereldoorlog het leven redde.

Terug naar 1942, waar het eigenlijke verhaal begint van Marc Forsters White Bird, naar een graphic novel van R.J. Palacio. De Joodse Sara, een tiener toen, wordt daarin op heftige wijze geconfronteerd met het feit dat de wereld geen sprookje is. Wanneer de nazi’s aanstormen krijgt ze op het nippertje hulp van een klasgenoot. Deze jongen, Julien, is vanwege zijn manke been mikpunt van pesterijen. Maar hij is wel degene die Sara zonder aarzelen, ondanks het risico dat hij loopt, onderbrengt in een schuilplaats bij zijn ouders. Waarna Sara en Julien in die gevaarlijke tijd een vriendschap ontwikkelen, en meer.

De levenslessen die hierbij opduiken zijn een tikje zwaar aangezet en goed en fout zijn altijd duidelijk. Zo zijn in 1942 pesters natuurlijk ook enthousiaste nazi-meelopers. Daar staat tegenover dat het mooi en zelfs ontroerend is om te zien hoe Sara en Julien met hun fantasie soms weten te ontsnappen aan die realiteit. In een oude auto in de garage spelen ze dat ze opwindende reizen maken en Sara ontwikkelt haar tekentalent. Elders in het dorp wordt een antisemitisch poppenspel opgevoerd en dringt Leni Riefenstahl door in de bioscoop.

In een scène met wolven schieten de makers te ver door en zo zijn er nog wel een paar kanttekeningen te maken. Is bijvoorbeeld die ontluikende tienerliefde in die gewelddadige wereld vol dreiging een gemakkelijk effect of juist een ongecompliceerde ode aan de menselijkheid? Het blijft een beetje balanceren. Dat neemt niet weg dat de toon van dit levendige en aansprekende onderduikverhaal oprecht is, met overtuigend spel en beelden die het gevoel van Sara goed treffen.