Theeb

Theeb is een klassieke avonturenfilm met western-invloeden. Op een ezeltje hobbelt de kleine Theeb de woestijn door, de mannenwereld tegemoet.

Mensen die je hulp nodig hebben, help je, maar verwacht niet dat ze je er dankbaar voor zullen zijn. Dat is de portee van wat de begintitels van Theeb in meer poëtische bewoordingen uitleggen. Het is de erecode van de bedoeïenenstam waartoe de ongeveer tienjarige Theeb behoort, en het is de enige context die de film je vooraf meegeeft. Maar wie Lawrence of Arabia kent, zal het niet al te veel tijd kosten om erachter te komen dat de film zich afspeelt in de westelijke regio van het huidige Saoedi-Arabië, bijna een eeuw geleden, toen dat nog de Ottomaanse provincie Hidjaz was. De Brits-Jordaanse regisseur Naji Abu Nowar kiest niet het historische moment — het ontstaan van de Arabische opstand — tot onderwerp, maar de ‘kleine geschiedenis’ daarachter: een verhaal van twee bedoeïenen die door de omstandigheden in een conflict worden getrokken waar ze zelf niets bij te winnen hebben.
Het begint met twee vreemdelingen die uit de pikzwarte woestijnnacht opdoemen bij het kamp van Theebs familie, om de weg te vragen naar een waterbron. Die is alleen te bereiken via een oud pelgrimspad dat niet meer wordt gebruikt sinds de komst van de ‘ijzeren ezel’, de door de Ottomanen aangelegde spoorlijn naar Medina. Maar de gasten, een Britse officier en zijn Arabische helper, zijn niet op bedevaart en laten zich ook niet weerhouden door waarschuwingen dat het er niet veilig is. Wanneer zijn broer Hussein zich aanbiedt als gids, reist Theeb hem stiekem achterna en wordt hij in het bestek van enkele dagen op de meest onverbiddelijke manier ingewijd in de mannenwereld die hij tot dan toe alleen maar nieuwsgierig kon observeren.
Theeb is een klassieke avonturenfilm met western-invloeden, door Wolfgang Thaler, cameraman van Ulrich Seidl en Michael Glawogger, geschoten in de meest fotogenieke Jordaanse wadi’s — deels dezelfde als die van Lawrence of Arabia. Maar Theebs kwetsbaarheid geeft aan al die avonturen op leven en dood wel een pijnlijk scherp randje. In zijn witte tuniek en met die stoffige haardos boven dat zachte kindergezicht doet hij denken aan een donkerharige versie van Saint-Exupéry’s Kleine prins: dromerig en wijs, en heel alleen in de grote wijde woestijn.

Sasja Koetsier