The Irregulars

Een Victoriaanse soep die iets meer peper kan gebruiken

Netflix’ nieuwe serie The Irregulars, over een bende misfits die in Victoriaans Londen een reeks bovennatuurlijke mysteries moet oplossen, slaat zo’n beetje alle young adult streaming spijkers op de kop, maar weet daarbij geen vonk te creëren. Toch is het iets om vandaag te bingen.

The Irregulars is een kijkwijzervriendelijke, kuise soep van gothic en coming-of-age, waarin YA-thema’s als omgaan met verlies, relaties vormen, zelfverwezenlijking en prille liefde keurig afgevinkt worden. Het is jammer dat de serie voortdurend de indruk geeft dat het hele gebeuren rechtstreeks vanaf de tekentafel onze zintuigen in gestreamt wordt, want er is nét genoeg moois om toch je aandacht vast te houden. En net genoeg om je de indruk te geven dat de serie ook méér had kunnen zijn, als er minder op veilig was gespeeld.

Om te beginnen is er de intrigerende de opzet. Wie Arthur Conan Doyle heeft gelezen, weet dat Sherlock Holmes in veel verhalen gebruik maakt van een netwerk van straatkinderen. Een soort panopticum op de straten van Londen, dat hij vooral inzette om verdwenen mensen te vinden. In The Irregulars zijn de hoofdrollen voor een groepje van vijf pubers die samen in een kelder vlakbij Baker Street 221B wonen, het huisadres van Holmes en Dr. Watson. Of, iets preciezer, vier van hen wonen in die kelder, één van hen woont op Buckingham Palace. Maar dat weten de anderen niet. Hij is namelijk – in een vlaag van lui scenarioschrijven – een prins die verliefd wordt op het stoere meisje dat hij op straat ziet, als hij op een avond met z’n koets door Londen reist. Later keert hij anoniem terug naar de plek en raakt met haar in gesprek.

Dat meisje is Beatrice, de leider van het groepje jongeren dat zojuist door John Watson is gevraagd te helpen bij het oplossen van een raadsel: de verdwijning van vier babies. Terwijl de serie elk van de acht afleveringen een nieuw mysterie serveert en elk van de tieners door een persoonlijk probleem heen werkt en soms verliefd wordt, bouwt The Irregulars aan het grote duister op de achtergrond: er blijkt een scheur te zijn geopend tussen het land van de levenden en het dodenrijk en als die niet snel verdwijnt, wordt onze levende werkelijkheid opgeslokt door die andere kant.

Vooral in het teruggrijpen op tropes kiest de serie soms voor de makkelijke weg (Voor ‘tropes’ is nog steeds geen probleemloze vertaling te geven, maar laten we zeggen ‘genreclichés’.) De tamelijk platte droom van het meisje van de straat dat bevrijd zal worden door een prins. De romantische verwikkelingen die je al vanaf het begin kunt uittekenen. De redelijk ongecompliceerde wijze waarop persoonlijke problemen steeds worden overwonnen en raadsels worden opgelost. Dat had beter gekund.

Tegelijk moet gezegd dat de schrijvers aan sommige van die genreclichés toch weer een draai weten te geven. Het verhaal met de prins bijvoorbeeld, blijkt uiteindelijk toch ruwer en stroever en minder makkelijk op bevrediging te mikken dan je eerst denkt.

Een paar aardige details voor liefhebbers. Mrs, Hudson, in de verhalen van Conan Doyle de vriendelijke oude huishoudster die voor de thee zorgt en voortdurend de rommel mag opruimen die Holmes achterlaat, is hier een gewetenloze pandjesbaas. Holmes zelf gebruikt in de boeken soms cocaïne en heel soms opium, maar is hier een totale junk en de suggestie wordt gewekt dat het eigenlijk de kinderen zijn die in Conan Doyle’s verhalen de oplossingen brengen. De prins dient hier vooral een romantische rol, maar de onvermijdelijke associatie bij de combinatie van koninklijk huis en Victoriaanse achterbuurten is het verhaal van Jack the Ripper en de sterke aanwijzingen over de jaren heen dat de seriemoordenaar iemand uit de hofhouding was. Waardoor de hele verschijning van de prins iets parasitairs blijft houden, alsof de armen nooit meer kunnen zijn dan een verhaalelement in een verhaal van de rijken. Zelfs van Mary Shelley’s Frankenstein wordt geleend en daarmee van het idee dat de mens zich een god waant en zo de poorten van de hel opent. Dat alles geeft gelukkig iets meer pit aan de serie.

Fijn ook dat een van de personages Holmes de les leest over wat eigenlijk het meta-thema in Conan Doyle’s verhalen is: die drang naar een overzichtelijke werkelijkheid waarin mysteriën opgelost kunnen worden als je de aanwijzingen maar weet te herkennen, was natuurlijk de natte droom van de overgereguleerde Victoriaanse samenleving. Van elke samenleving die denkt dat je de boel volledig kunt beheersen.

Die wijsheid had de makers van The Irregulars ook net iets meer mogen inspireren. Net iets minder hokjes afvinken, net iets meer chaos. Minder Twilight, meer Penny Dreadful.


The Irregulars is nu te zien op Netflix.