The Girlfriend Experience

Hoewel regisseur Steven Soderbergh het afgelopen jaar voorzichtig sprak over een eind van zijn filmcarrière (hij wil op tijd stoppen om nog ergens anders heel goed in te kunnen worden), beleeft hij juist nu een van zijn meest productieve periodes.

Eerder dit jaar verscheen het tweeluik Che; deze maand gaat alweer zijn volgende film in première, The Informant! Tussendoor maakte hij The Girlfriend Experience, dat bij gebrek aan een Benicio del Toro of Matt Damon de Nederlandse bioscopen niet haalde. Maar Soderbergh-liefhebbers kunnen met de koele visuele stijl en als vanouds getroebleerde chronologie hun hart ophalen.

Het dichtst dat de film bij een ster komt is de eenentwintigjarige pornoactrice Sacha Gray, die hier haar eerste ‘serieuze’ filmrol speelt. Ze speelt escort Chelsea, die haar klanten niet alleen seks biedt maar de complete girlfriend experience. Wat dat inhoudt zien we in de openingsscène. Chelsea gaat met haar klant naar de film, praat wat met hem na in een café, hoort eenmaal thuis zijn weeklacht over de crisis aan (de film werd gedraaid in de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen van 2008, en is overduidelijk geankerd in dat moment), en pas dan gaan ze uit de kleren. Deze vriendin-ervaring heeft uiteraard niets van doen met een daadwerkelijke vriendin: als deze rijke, veelal aantrekkelijke mannen een relatie zouden willen, zouden ze niet veel moeite hebben er een te vinden. Chelsea biedt de mannen lege seks inclusief de illusie dat het geen lege seks is; ze prostitueert niet alleen haar lichaam maar ook haar geest.

Soderbergh veroordeelt Chelsea daar geenszins om, integendeel, hij plaatst haar in een Bressoniaanse wereld waarin iedereen constant bezig is zichzelf te verkopen aan wie er maar bijt. Chelsea’s vriendje Chris (Chris Santos) verkoopt als sportschooltrainer de illusie dat als zijn klanten maar terug blijven komen, ze net zo fit zullen worden als hij. Intussen vat een verouderend acteur netjes de omvang van de economische crisis voor de bovenlaag van de samenleving samen: “Het is niet genoeg meer om in stand te houden wat ik gewend ben.”

Die acteur, en de scenarioschrijver en prostitutierecensent die Chelsea iets later bedient, doet vermoeden dat The Girlfriend Experience ook heel goed zou kunnen gaan over het Amerikaanse filmwereldje. Een eerste terugtrekkende beweging wellicht, voor een regisseur die langzaam afscheid aan het nemen is.