THE COUNTRY TEACHER

Het broeit op het Tsjechische platteland. Jammer alleen dat Bohdan Sláma halverwege a country teacher open deuren begint in te trappen.

Afhankelijk van het gevoel voor finesse bij de kijker levert de Tsjechische regisseur Bohdan Sláma met zijn derde speelfilm a country teacher een aangrijpend drama of een didactisch coming-out-vehikel af. Voor beide is wat te zeggen.
De Praagse docent Petr (Pavel Liska, vorig jaar ook te zien in het prachtige Estse debuut the visitor, dat hier nog steeds niet is uitgebracht (!) voelt zich niet meer thuis in de stad en neemt een baan op het platteland. Beetje bij beetje wordt hij in de gemeenschap opgenomen, al blijft de ingetogen Petr vriendelijk op afstand. Zijn intimiteit is een hele andere dan die de ruwe dorpelingen met elkaar delen. Vooral Marie, de moeder van een van Petrs leerlingen, voelt zich tot de rustige nieuwkomer aangetrokken. Maar Petr houdt van mannen, zo weet de kijker al snel. Marie’s zoon Lada, een weerbarstige, licht beschadigde jongen die met wat extra aandacht opnieuw zin krijgt in school en jawel, het leven, wordt langzaam het object van Petrs verlangen.

Zedenpreek
"Niet alles hoeft gezegd te worden", zei een tante tegen Tonik (ook een rol van Pavel Liska) in Sláma’s vorige film something like happiness. Inderdaad. En toch is dat waar het in a country teacher aan ontbreekt: aan dingen die niet gezegd worden. Of dingen die niet gedaan worden. Zoals Petr die zijn klas maar vooral de kijker doceert dat diversiteit in de natuur (lees homoseksualiteit) gevierd moet worden, of dat we de natuur moeten begrijpen voordat we onszelf kunnen begrijpen. Maar de boel loopt pas echt uit de hand met de komst van Petrs vroegere geliefde — een dandy in een rode sportauto — die het delicate evenwicht tussen eenzaamheid, warmte, vertrouwen en verraad in het dorpje plotseling luid komt verstoren. Zo ruw als Sláma dat personage neerzet, zo ruw verandert de film van een intrigerende zomerse beschouwing over onvervulde verlangens in een voorspelbaar verhaal over jaloezie, spijt en teleurstelling.
Sláma’s talent ligt in het creëren van atmosfeer. De landelijke omgeving van het dorp en het ritme van de dagen halen je als kijker de natuur binnen. En het zijn zeker ook niet de acteurs die vervelen. Liska en Bydzovska (de moeder) zijn — zo lang hun rol het toestaat — pijnlijk herkenbaar in een wereld waarin liefde buiten hun bereik ligt. Daarin ligt de vervoering van a country teacher. Maar als verhalenverteller is Sláma te gretig. De moraal dat de mens zich niet kan beheersen vernauwt het universele drama over verlangen tot een overbodige zedenpreek.

Ronald Rovers