Short Term 12

Destin Cretton bouwde zijn korte film over de psychiatrische jeugdzorg in Amerika uit tot een volwaardig speelfilmdebuut. Het leverde hem op SXSW in Austin en in Locarno al waardering op en de film belooft ook een van de hoogtepunten van het International Film Festival Leiden te worden.

De crisisfaciliteit Short Term 12 biedt een plek aan pubers die worstelen met zichzelf en de buitenwereld. Ze kunnen in principe elk moment vertrekken, ST12 is geen gesloten inrichting. Toch geven velen de voorkeur aan de dagelijkse sleur van een opvanghuis boven hun vaak grimmige thuissituatie. Dat de scheidslijn tussen patiënt en verzorger soms flinterdun is, blijkt gaandeweg de film uit het gedrag van groepsleidster Grace. Op de werkvloer is ze kordaat en empathisch: de professionaliteit zelve. Maar uit haar privérelatie met collega Mason blijkt dat Grace geplaagd wordt door dezelfde demonen die ze dagelijks bij haar pubers aantreft.
Zo bescheiden gaat Short Term 12 van start, dat je aanvankelijk de ambities van regisseur Destin Cretton niet al te hoog inschat. Een kleine indie, uit de hand geschoten, met aantrekkelijke, jonge spelers en aangenaam akoestische soundtrack, die zien we wel vaker voorbij komen. Dat er toch geen dertien van deze films in een dozijn passen, blijkt al snel. Cretton toont zich begaafd in het naturel weergeven van groepsgesprekken, en in korte tijd weet hij een flink aantal personages neer te zetten als mensen van vlees en bloed. Goed, deze regisseur heeft dus toch meer in zijn mars.
Uiteindelijk richt zijn focus zich op de relatie tussen Grace en Jayden, een intelligent maar agressief meisje dat zich consequent afzondert. Iets in haar gedrag roept associaties op bij de groepsleidster, en ze begint extra energie in de getroebleerde puber te stoppen. In een van de sterkste scenes leest Jayden aan Grace een zelfgeschreven verhaaltje voor over een inktvis en een haai. Na afloop staat niet alleen bij de hulpverleenster het kippenvel op de armen: ook de kijker is om voor Short Term 12.
Cretton toont zich hier een allround talent. De crisisfaciliteit is Spartaans, maar de regisseur maakt er bewust een veilige en geen akelige plek van. De acteursregie is tot en met de kleinste rollen verzorgd, waardoor matig acteren nooit de kans krijgt de sfeer te bederven. Brie Larson, de meest ervaren van de cast, maakt flinke indruk als Grace, maar dat geldt ook voor verscheidene van haar medespelers. Naar het einde toe weeft de regisseur zijn verhaallijnen iets te mooi tot een dramatisch sluitend geheel: een rafelrand hier en daar had niet misstaan. Maar in zijn geheel is Short Term 12 een intelligent en bewogen portret van hoe trauma’s uit de jeugd kunnen doorwerken in het volwassen leven.

Mark van den Tempel