Scenes from a Marriage

Acteurs Jessica Chastain en Oscar Isaac zijn aan elkaar gewaagd als immer kibbelende lovers in een verder kille en humorloze herinterpretatie van Ingmar Bergmans televisieklassieker.

Nadat de televisiereeks Scènes uit een huwelijk in 1973 op de Zweedse televisie verscheen steeg het Zweedse echtscheidingspercentage naar verluidt significant, tot grote ergernis van sommige critici. Huwelijken die al op wankelen stonden kregen door het drama van filmmaker Ingmar Bergman – waarin de vanzelfsprekendheid van het huwelijk in twijfel wordt getrokken– een laatste zetje. Televisiemaker Hagai Levi, die zich met het televisiedrama The Affair eerder al nadrukkelijk bezighield met relatieperikelen, stelt in zijn herinterpretatie van het Zweedse drama, dat op moment van publicatie ook speelt op het filmfestival van Venetië, opnieuw het belang van het huwelijk en monogamie an sich ter discussie.

Zij is een succesvolle zakenvrouw; hij is een bedachtzame filosoof. Samen hebben ze een dochter. Mira (Jessica Chastain) en Jonathan (Oscar Isaac) ogen bijna als woordvoerders voor het perfecte huwelijk. Hoewel de openingsscène van Scenes from a Marriage al kleine scheurtjes in het echtelijke firmament laat zien wanneer de twee door een academica worden geïnterviewd over hoe “gendernormen monogame huwelijken beïnvloeden”. Jonathan vertelt dat hij zich door de week ontfermt over hun kind omdat zijn werktijden flexibel zijn en Mira veel uren op kantoor doorbrengt. Mira pareert: “Maar ik maak tijd in het weekend.” Waarop Jonathan vinnig inhaakt: “Om haar naar bed te brengen.”

Als je zo’n dialoog op papier leest is het duidelijk dat de passieve agressie van de tekst spat. Maar Chastain en Isaac kijken elkaar bijna liefdevol aan terwijl ze elkaar beschimpen. Er is in die zin voortdurend een tweestrijd tussen de hardvochtige woorden en de zachtmoedigere wijze waarop ze door de acteurs worden gebezigd. Dat is knap geacteerd, door acteurs die elkaar mooi aanvullen: Jonathan ontpopt zich al snel als pathetische naïeveling en Mira als gehaaide nymfomane.

Maar als de vlam tussen het stel ook maar tijdelijk dimt zwelgen beiden in zelfmedelijden; dan denken ze vooral aan zichzelf. Misschien wel iets te veel, zonder dat ironische venijn uit het origineel. Misschien draait deze remake eigenlijk om hoe het streven naar persoonlijk geluk dankzij het individualisme van nu het grootste goed is geworden? Ongeacht welke relatievorm je voorkeur heeft? Scenes from a Marriage komt dan met de gemakzuchtige oplossing om gewoon lief voor elkaar te zijn — pas dan kun je echt liefhebben. Maar of dat iets nieuws is onder de zon…

Na vijf uur zwaarmoedig drama, gaslighting en egoïsme, waarin nauwelijks ruimte is voor humor, rijst dan ook de vraag of Mira en Jonathan niet bij de eerste nijpende signalen al een mediator hadden moeten inschakelen, om de kijker het leeuwendeel van de misère te kunnen besparen.

Scenes from a Marriage is vanaf 13 september te zien op VoD (Ziggo)