Salt and Fire

Een ecothriller van Werner Herzog, de man wiens beste films — van Fitzcarraldo tot Grizzly Man — over de titanenstrijd tussen mens en natuur gaan, klinkt natuurlijk spannend. Maar met het Engelstalige Salt and Fire slaat de eigengereide Duitse regisseur de plank aardig mis.

Drie internationale wetenschappers, gespeeld door Veronica Ferres, Gael Garcia Bernal (met een idioot Italiaans accent) en Volker Michalowski, zijn door de Verenigde Naties uitgenodigd om naar Bolivia te reizen. Het doel: een bezoek aan een meer dat in een enorme witte zoutvlakte aan het veranderen is. In de volksmond wordt er van de diablo blanco oftewel de ‘witte duivel’ gesproken, maar natuurlijk slaat de witte duivel ook op de blanke man die misschien verantwoordelijk is voor deze milieuramp: Matt Riley (Michael Shannon), een Amerikaanse zakenman die van zwarte bivakmutsen en langdradige uiteenzettingen houdt en die de deskundigen bij aankomst meteen laat ontvoeren.

Het eerste bedrijf van Werner Herzogs verfilming van een kort verhaal van de Amerikaan Tom Bissell is een kidnapthriller met een Europudding-sausje. Een mengelmoesje van lauwwarme spanningselementen, een onverwacht lesje kunstgeschiedenis en personages met verschillende accenten die proberen de niet altijd logische dialogen toch overtuigend te brengen. Maar nadat de twee mannelijke wetenschappers op een ongewone manier het veld hebben geruimd, staat het personage van Ferres er ineens alleen voor. Tenminste, alleen met twee halfblinde Boliviaanse jongetjes met wie ze ineens op de immense zoutvlakte moet zien te overleven.

Het is niet moeilijk om te begrijpen waarom de regisseur graag een film wilde draaien op de zoutvlaktes van Uyuni, waar het overdag warm is maar de omgeving tot aan de horizon gevuld is met honingraatstructuren zo wit als sneeuw. Het levert dan ook oogstrelende beelden op, soms ook met het absurde gevoel voor humor dat we van Herzog gewend zijn, zoals in een opmerkelijk shot waarin een fles champagne op een rolstoel de witte woestenij inrijdt.

Nog Herzogiaanser is het nabijgelegen treinkerkhof, waar verroeste locomotieven in het niets lijken te ontsporen en waar de personages van Ferres en Shannon een van hun vele, wijdlopige gesprekken hebben. Helaas is dit vreemde en betoverende beeld ook gelijk een metafoor voor het verhaal zelf, dat langzaam maar zeker ontspoort in een buitengewoon landschap — een landschap waar de personages zich ook nooit echt toe verhouden.

Salt and Fire is verkrijgbaar op dvd (import, Potemkine)