Presumed Innocent

Het nieuwste wapenfeit van scenarist David E. Kelley (Big Little Lies) is een broeierige, smeulende rechtbankthriller. Jake Gyllenhaal is uitstekend als een ideale schoonzoon die van moord wordt beschuldigd.

Veel van de televisieseries van scenarist David E. Kelley, van zijn doorbraak bij L.A. Law in de jaren tachtig via Ally McBeal in de jaren negentig tot recenter Big Little Lies en The Undoing, draaien om zelfingenomen, gewetenloze types. Kelley’s nieuwste, Presumed Innocent is daarop geen uitzondering.

Jake Gyllenhaal speelt Rusty Sabich, een getalenteerde maar narcistische officier van justitie in Chicago. Sabich is goed in zijn werk maar heeft een problematische relatie met zijn jaloerse collega’s Nico (O-T Fagbenle) en Tommy (Peter Sarsgaard). Als de gewiekste Nico wordt verkozen tot de nieuwe hoofdofficier van justitie, dreigt Sabich’ carrière in gevaar te komen. Tot overmaat van ramp wordt net na de verkiezing het levenloze lichaam gevonden van collega-aanklager Carolyn (Renate Reinsve), met wie Sabich een buitenechtelijke relatie had.

Nico en de kwezelige Tommy worden op het onderzoek gezet en beschouwen hun collega van meet af aan als de hoofdverdachte. Verblind door rancune doen ze geen enkele moeite om andere aanknopingspunten in de zaak te onderzoeken. De twee maken geenszins een geheim van hun intenties: al in de eerste aflevering biecht Tommy op dat niets beneden zijn niveau is om Sabich achter de tralies te krijgen.

Kelley en zijn schrijversteam houden de mogelijkheid open dat Sabich ook daadwerkelijk de dader kan zijn. Gyllenhaal zet een soort ideale schoonzoon neer, die echter onder het oppervlak elk moment kan uitbarsten. Sabich’ blik is voortdurend voor meerdere interpretaties vatbaar. Zoals tijdens terugkerende scènes waarin hij al rennend op zijn loopband voor zich uit staart. Overpeinst hij zijn wandaad? Of zoekt hij naar juridische instrumenten waarmee hij zijn onschuld kan bewijzen? Gyllenhaal acteert die dubbelzinnigheid met verve. Hij steelt onmiskenbaar de show in Presumed Innocent.

Kelley neemt in de acht afleveringen tellende serie uitgebreid de tijd om Sabich’ karakter laag voor laag af te pellen. Het gelijknamige boek van Scott Turow uit 1987 waarop de serie gebaseerd is, leent zich daar uitstekend voor. De roman werd in 1989 al eens verfilmd met Harrison Ford in de hoofdrol, maar in serievorm is er meer ruimte om ontwikkelingen die al vanaf het begin onder de oppervlakte smeulen geleidelijk naar boven te laten komen. Dat wordt weerspiegeld in de rechtszaal waar de zaak tegen Sabich wordt uitgevochten: met de aflevering oogt die ruimte donkerder. Tegen het einde zijn bijna alleen nog maar silhouetten zichtbaar.

Misschien wil Kelley met dit schaduwspel zeggen: zo ziet morele ambiguïteit eruit. Zijn hoofdpersoon is zonder twijfel érgens schuldig aan, maar aan moord?

Presumed Innocent is vanaf 12 juni 2024 te zien op Apple TV+ (VoD).