Plus que jamais

De dood van acteur Gaspard Ulliel hangt als een rouwsluier om dit integere drama over een terminaal zieke jonge vrouw, die wil sterven ver weg van haar geliefde.

“De doden worden onderdeel van het leven. Ik heb geen jaarlijkse herdenkingsdienst nodig om daarbij stil te staan.” De Noorse blogger Mister heeft geen enkele behoefte om met de rest van het dorp zijn al decennia geleden overleden beste vriend te herdenken. Het is precies dat recalcitrante wat de Franse Helène, 33 jaar oud en stervende, naar Misters Noorse blokhut dreef.

Het lot heeft van Plus que jamais, Emily Atefs film rond Helène, ook een onbedoelde herdenking gemaakt. Want soms is de realiteit zo sterk dat het geen subtext meer genoemd kan worden, maar de fictie begint te overstemmen.

De hoofdrol in Plus que jamais wordt gespeeld door Vicky Krieps, maar het is vooral ook de film van de Franse acteur Gaspard Ulliel – hij speelt Helène’s partner Mathieu. Het is de laatste film die Ulliel voltooide voordat hij begin dit jaar op 37-jarige leeftijd om het leven kwam bij een ski-ongeluk. Dat feit hangt als een rouwsluier over de film. Het hoopvolle verzet van Ulliels personage tegen de naderende dood van zijn vrouw is des te prangender in de wetenschap dat de acteur er nu zelf niet meer is.

Maar uiteindelijk heeft Mathieu slechts een bijrol in wat Hélène emotioneel doormaakt. De film begint in hun kleine appartement in Frankrijk. Zij houdt zich groot, schiet uit haar slof als Mathieu of hun vrienden haar als kasplantje behandelen, maar weet zich intussen geen raad met haar lot. ‘What to do when you are dying’, typt ze in bij een zoekmachine.

Het leidt haar naar bergen zoetsappige plaatjes-met-citaatjes, maar ook naar Mister (Bjørn Floberg), die Noorse blogger die zijn eigen ziekte verbeeldt en verwoordt met rauw-poëtische eerlijkheid. In een opwelling besluit Hélène naar Noorwegen te reizen, voor Mister en om haar aftakelende longen wat lucht te geven. Ze treft een knorrige oudere man, verwelkomend maar ook bruusk, en iemand die dingen durft te zeggen die zij wel voelt maar niet uit. Zoals: “Ik háát gezonde mensen. Niks ergers dan iemand die niet ziek is die je vertelt hoe ‘dapper’ je bent.”

Plus que jamais speelt zich grotendeels af in de afgelegen Noorse natuur, waar je een heuvel moet beklimmen voor een beetje internetbereik. Hélène moet het laatste stuk van haar leven alleen door, heeft ze besloten – tot woede van Mathieu. Dat is uiteindelijk het pleidooi dat Plus que jamais wil maken: de stervenden hebben het recht om dood te gaan zoals zij dat willen, ook als dat hun nabestaanden pijn doet.