Monkey Man

Dev Patel schittert als een genadeloze wreker uit Mumbai in zijn zinderende regiedebuut.

Dat we Monkey Man in de bioscopen kunnen zien, hebben we te danken aan filmmaker en -producent Jordan Peele. Hij zag de actie­thriller begin 2021, toen Netflix de rechten al had gekocht, en besloot de film met zijn eigen productiebedrijf over te kopen. Een uitstekende zet. Het regiedebuut van acteur Dev Patel doet qua verhaalstructuur denken aan een variant op een superheldenfilm, maar dan met diepgang en groteske humor. Dat is een zeldzaamheid in het genre dat door het aaibare Marvel wordt gedomineerd.

Patel zelf speelt Kid, een armzalige rouwdouwer uit Mumbai, die elke avond uitgedost als aap vecht in een boksring in een groezelige gokhal. Bezoekers kunnen wedden op de gevechten, hoewel de uitkomsten van de krachtmetingen al van tevoren vaststaan – daar zorgt zwendelaar Tiger (Sharlto Copley, heerlijk schmierend) wel voor.

Geen verrassing dus dat Kid meer van zijn leven wil maken. Zo belandt hij als afwasser en ober bij de chique nachtclub van Queenie (Ashwini Kalsekar). Daar treft hij op een avond een mysterieuze man (Sikandar Kher) met een opvallende zegelring met de afbeelding van een aap. Kid krijgt een traumatische flashback: hij ziet hoe deze figuur, die de politie­commissaris van Mumbai blijkt, een gruwelijke rol speelde bij de dood van zijn moeder. Dat heeft weer iets te maken met grootschalige landonteigening en een kwaadaardige goeroe. Patels personage zint op wraak en wil zich nu niet figuurlijk maar letterlijk omhoog werken in Queenie’s discotheek – het pand bestaat namelijk uit meerdere verdiepingen.

Monkey Man is Patel op het lijf geschreven, als acteur én regisseur. Achter de camera toont hij zijn oog voor detail en zijn talent voor dynamische vechtscènes; voor de camera brengt hij beduidend meer schwung dan de meeste actiehelden – zie bijvoorbeeld een bescheiden glimlach net voordat zijn personage toeslaat.

De film vertegenwoordigt the best of two worlds. Toen de film nog moest worden verkocht werd hij omschreven als “John Wick in Mumbai”. Dat dekt de lading min of meer. Monkey Man zit enerzijds vol met verwijzingen naar de Indiase cultuur (prachtige kostuums, liederen, ritmische passages, transcendentale momenten) en verwijst anderzijds naar de meer westerse actietraditie met in de kern een killer met een missie.

Opvallend is dat Patel daarnaast ook kritiek lijkt te leveren op het schrikbewind van de huidige minister-president Narendra Modi, die hindoe-nationalisme aanwakkert en een hetze voert tegen de Indiase moslimpopulatie. Kid neemt het in de film namelijk op voor alle religies, en voor de armen in het bijzonder, terwijl hij strijdt tegen een soort gefictionaliseerde stropop van Modi. Monkey Man is zinderende actie gelardeerd met een vleugje maatschappijkritiek. Een bijzonder knap speelfilmdebuut.