La Holandesa

Marleen Jonkman maakt een sterk bioscoopdebuut over een vrouw die worstelt met een onvervulde kinderwens. Een klein jongetje wordt bij toeval haar reisgenoot op een meanderende trektocht door Chili.

Op een verre reis een Nederlander tegenkomen kan zowel instant-sympathie opwekken als plaatsvervangende schaamte; maar meestal niet allebei tegelijk. Dat is wel wat Rifka Lodeizen doet met haar hoofdrol in La Holandesa. Oerhollands is Maud: bereisd, haar talen sprekend en zonder dat ze het zelf doorheeft toch totaal misplaatst in het Chileense landschap. Of erger: totaal misplaatst in haar eigen leven, dat haar niet geeft wat ze het diepst verlangt — een kind. Met een wandelvakantie in Chili hopen Maud en haar vriend hun stukgelopen relatie een doorstart te geven, maar een miskraam laat zien welke kloof er tussen hen gaapt: zij kan zich nog niet neerleggen bij een kinderloze toekomst, hij weet zich geen raad met haar ontkenning en het verdriet dat zich daarachter verschuilt. Doorstart mislukt.
Als Maud alleen verder trekt, blijkt hoe dat verdriet is gaan gisten tot een obsessie. In gesprek met een jonge moeder fabuleert ze haar eigen gezin bij elkaar, om zich daarna met griezelige toewijding over haar baby te ontfermen. Een voorbode van wat nog komen gaat, want het hart van La Holandesa bestaat uit de roadtrip die Maud onderneemt met een Chileens jongetje van een jaar of acht. Feitelijk is het een kidnap, onder de verzachtende omstandigheden dat ze met de jongen (die zich Messi noemt) al een vriendschap heeft gesloten én dat zijn vader een agressieve zuiplap is die van zijn ouderrol niets bakt. Nadat die vader heeft geprobeerd Maud onder de ogen van zijn eigen kind aan te randen, gaat zij er met Messi vandoor.
Met een typische combinatie van stoerheid en broosheid, impulsieve hartelijkheid en egocentrisme zet Lodeizen een hoofdpersonage neer dat blijft intrigeren, juist doordat haar gedrag soms ook irritatie opwekt. Maar dit sterke speelfilmdebuut van Marleen Jonkman leunt niet alleen op een mooie hoofdrol. Mauds zwerftocht leidt vanuit het koele hooggebergte over laagvlakten richting een blakerende woestijn; allemaal landschappen die Jonkman betekenisvol gebruikt zonder zich in reisbrochure-fotografie te verliezen. En anders dan je op basis van de premisse zou kunnen verwachten, is de band met Messi niet het hemelwonder dat Maud van haar crisis geneest. Trouwens: wie zich afvraagt wat Messi wil, of denkt, of voelt, zal het antwoord in La Holandesa niet vinden. De film volgt Mauds beleving en die beperkt zich tot haar eigen sores. Kalmpjes meandert haar reis, schijnbaar zonder doel maar niet vruchteloos. Want ergens in die min of meer toevallige opeenvolging van plekken, mensen en gebeurtenissen vindt Maud iets waarvan ze niet wist dat ze het zocht.

Sasja Koetsier