Knor

Deze eerste lange animatie van Mascha Halberstad mocht eerder dit jaar het jeugdprogramma van de Berlinale openen. Aanstekelijke komedie zonder leeftijdsgrenzen.

Een van de charmes van stop-motion animatie is het gevoel dat je alles zó aan zou kunnen raken. Zoals wanneer de negenjarige Babs kennismaakt met het biggetje dat ze van haar opa krijgt. Babs is humeurig, want ze had liever een hondje als verjaarscadeau gehad, maar wanneer het varkentje zich omdraait is ze onmiddellijk verkocht. We snappen het helemaal. Ze noemt het beestje Knor.

Dreigt deze eerste lange Nederlandse stop-motion hiermee een brave en een beetje sentimentele kinderfilm te worden? Nou, zeker niet. Knor is een levendige en inventieve familiekomedie, waarin aandoenlijke momenten samengaan met laconieke grappen en dwarse trekjes. Je kan zien dat Mascha Halberstad een fan van Roald Dahl is. En niet alleen vanwege het feit dat Knor, die het keurige huishouden al snel op stelten zet, in kritieke situaties een enorme lading poep produceert. Hier geen flauwe kinderhumor, maar een heerlijk slapstickeffect.

Wat Knor daarbij spannend maakt, is dat die kleurrijke opa met zijn banjo en grote snor niet voor niets onverwachts is teruggekeerd uit Amerika. In de hilarische openingsscène zagen we al dat hij vroeger slager was. Dus is Knor, met een worstenwedstrijd in aantocht, wel veilig in zijn handen? Gelukkig is Babs’ vriendje Tijn heel argwanend.

Knor is gebaseerd op het kinderboek De wraak van Knor van Tosca Menten dat Halberstad en scenarist Fiona van Heemstra enthousiast naar hun hand hebben gezet. Een vermakelijke knipoog is bijvoorbeeld de opgewonden televisiereporter die verslag van de worstenwedstrijd doet. Net zo raak is de pedante puppytrainer die Knor manieren moet leren.

Heel soepel weten de makers zowel kinderen als volwassenen aan te spreken. Zo is er een achtergrondverhaal dat duidelijk maakt waarom moeder en een oude tante nog steeds heel boos zijn op opa. De afwikkeling hiervan is misschien wat kort door de bocht, maar dit lijntje versterkt wel de vermakelijke botsingen rond de komst van Knor.

Iets vergelijkbaars spreekt uit de manier waarop fantasie en realisme hand in hand gaan. Het biggetje praat niet, maar is wel eigenwijs. Ook de menselijke personages zijn goed getroffen en heel herkenbaar. Babs en Tijn zijn ondernemende kids met een skateboard. Zonder veel aanpassingen had Knor een gewone speelfilm kunnen zijn, al had je dan natuurlijk dat vleugje animatiemagie gemist. Stop-motion gaat goed samen met stevig aangezette nukken en grillen. Typerend voor Halberstad (zie haar prijswinnende korte film Munya in mij, 2013) is onder meer dat de betrekkelijk gestileerde figuren toch een heel levendige expressie hebben. Dat laatste wordt nog versterkt door de zorg die aan de stemmen is besteed. Hier wordt echt geacteerd! Het maakplezier straalt er overduidelijk van af.