Insyriated
Raak zonder bommen
Insyriated speelt zich compleet af in een appartement in een verwoeste buurt in Damascus, waar bijna iedereen weg is. De Belg Philippe Van Leeuw maakte een intiem, beklemmend, goed geschreven en indringend gespeeld drama.
Je hoeft geen bommen en granaten te tonen om een rake film over het Syrië van nu te maken. Dat bewijst Philippe Van Leeuw met Insyriated. Hij maakt van de beperking van zijn setting juist de kracht van zijn film: hoe is het om letterlijk geen kant op te kunnen als je huis in de gaten wordt gehouden door scherpschutters?
Van Leeuw stelt zorgvuldig een reëel Syrië samen, waar het niet gek is om een Aziatische hulp in huis te hebben. Een Syrië waar pubers ook weleens verliefd worden, korte spijkerbroekjes dragen of heel erg veel zin hebben om hun haar te wassen ook als daardoor het water opraakt. Zeer verfrissend.
Het jongste lid van de cast is de baby van de bovenburen, het oudste de grootvader van het huis. In een oorlog kan het leven voor hen allebei in één klap ophouden. De personages in Insyriated zijn alledaagse mensen die de laatste restjes van hun gewone bestaan hebben aangepast aan de omstandigheden. Bij gevaar samenkomen in de keuken, na elke aanslag op internet kijken wat er buiten is gebeurd en nooit en te nimmer zomaar voor iemand de gebarricadeerde deur opendoen.
Delhani, de huishoudelijke hulp die inmiddels vloeiend Arabisch spreekt, ontdekt iets wat haar baas Oum Yazan — voortreffelijk gespeeld door de Israëlisch-Palestijnse Hiam Abass — haar vraagt geheim te houden. Tot het geheim op knappen staat. Delhani is er per ongeluk getuige van als de man van de bovenbuurvrouw, die van de baby, door een scherpschutter wordt neergeschoten wanneer hij door hun straat naar de overkant rent. Vlak daarvoor vertelde hij zijn vrouw nog hoe ze samen naar Beiroet zullen vluchten, het is mooi geweest met al die ellende. Maar zo makkelijk kom je niet van die ellende af.
Insyriated portretteert hoe jong en oud geraakt worden door de situatie. Je gunt ze zoveel beter. En als je dan bedenkt hoeveel van dit soort families uiteindelijk de oversteek naar Europa hebben gemaakt, dan hoop je dat ze minder hebben hoeven te doorstaan dan deze mensen. Insyriated is intiem, beklemmend, goed geschreven en indringend gespeeld, met veel rollen voor naar Libanon gevluchte Syriërs. Het doet pijn, zonder te overdrijven, tegelijk had het wellicht nog een heel klein beetje meer pijn mogen doen.
Beri Shalmashi