IK WIL NOOIT BEROEMD WORDEN

Sociaal wenselijke antwoorden ontbreken in de prachtige documentaire Ik wil nooit beroemd worden, over de verstandelijk gehandicapte cellist Tobias.

De rol van de familie van de verstandelijk gehandicapte Tobias is fascinerend en confronterend tegelijk. De gevoelens en frustraties waar zij mee kampen zijn eerlijk en angstaanjagend voorstelbaar. Zijn broer zegt niet te hopen dat Tobias ooit nog eens een hartstilstand krijgt. "Dat is natuurlijk niet helemaal waar," voegt hij er aan toe. "Oh mijn god, de komende twintig jaar eens per week naar die instelling toe." Zijn zus: "Ik ben zijn bewindvoerder dus werk ik thuis veel voor hem. Daar kan ik het feit dat ik wat minder naar hem toe ga, mee afkopen." Regisseur Mercedes Stalenhoef legt met deze uitspraken de vinger precies op de zere plek en weet sociaal wenselijke antwoorden te omzeilen.
In Ik wil nooit beroemd worden zien we Tobias’ leven in de instelling waar hij woont. In zijn ‘vorige’ leven was hij cellist, nu wordt hij gewekt, gedoucht en gevoerd. Zijn welbespraakte moeder probeert zonder morsen een kop thee aan Tobias te voeren. En zijn broer en vriend pesten hem een beetje met zijn muzieklessen. Voor Tobias zijn die lessen zijn enige contact nog met muziek. Stalenhoef vermengt de beelden van Tobias nu, met Tobias vroeger op het podium. Vaak gebruikt ze voor scènes waarin een emotie van de huidige Tobias aan bod komt — woede, verdriet, nadenken over de dood — een scène uit een muziekstuk waarin hij speelde.
Stalenhoef legt niet alleen de gevoelens van de familie bloot maar ook de onderlinge verhoudingen en de mankementen in het gezin. Broer en zus zeggen het beiden: de druk om te presteren was in het vroegere gezin erg groot. Ik wil nooit beroemd worden is bovendien een heel ontroerende documentaire. Als Tobias moet verhuizen naar een andere instelling — zijn moeder wil dat hij meer met muziek doet — huilt hij tranen met tuiten omdat hij zijn vriendin achterlaat. Stalenhoef had groot gelijk om Tobias als onderwerp voor haar film te kiezen. Door de verschillende lagen in haar verhaal is Ik wil nooit beroemd worden een prachtig geheel.

Lotte de Wit