Good Manners

Good Manners is een gespleten film, over gespleten wezens. Dat past goed bij het land waar het zich afspeelt: Brazilië is op allerlei manieren in tweeën verdeeld, zoals bij de recente verkiezingen weer bleek. Het resultaat is een onevenwichtig maar fascinerend geheel.

De eerste helft van Good Manners is eigenlijk een intieme pas-de-deux. Het speelt zich grotendeels af binnen de muren van een luxe, hoog appartement dat geleidelijk een hele wereld wordt. Clara (Isabél Zuaa) wordt aangenomen als toekomstig kindermeisje en voorlopig multi-inzetbaar hulpje door Ana (Marjorie Estiano), een jonge, zwangere vrouw. De vrouwen zijn in alles tegengesteld – in klasse, ras, temperament – maar hun relatie is ingewikkelder dan je op basis daarvan zou verwachten. Vooral bij volle maan gebeuren onverwachte dingen. Regisseurs Juliana Rojas en Marco Dutra zijn daarbij allerminst bang om de subtekst tekst te laten worden. Of het nou gaat om seksuele spanningen of om bloed – het blijft niet onderhuids.

De tweede helft neemt een sprong in de toekomst en naar een minder welvarende buurt. Subtekst wordt vrijwel geheel achterwege gelaten. Dat heeft op zich zijn charmes. Na de Jacques Tourneur-achtige, suggestieve sfeer van het eerst deel is de praktische, prozaïsche manier waarop het bovennatuurlijke daarna wordt behandeld wel verfrissend. Maar dit tweede stuk gaat te lang door, weet niet echt waar het metaforisch heen wil, en leunt op een kindacteur (Miguel Lobo) die niet helemaal opgewassen is tegen de rol.

Dat de twee stukken toch wel voelen als een geheel is voornamelijk te danken aan Isabél Zuaa als Clara. Haar personage is gesloten, in zichzelf gekeerd, altijd op haar hoede. Maar Zuaa weet met elke kleine uitdrukking de kijker naar zich toe te trekken. Je zou haar zo in een stille film kunnen plaatsen: ze heeft geen dialoog nodig om van alles te zeggen. Dit is haar eerste grote rol in een bioscoopfilm, maar het is geen wonder dat haar IMDb-pagina nu volstaat met aankomende projecten.

Good Manners is de vierde film van het duo Rojas/Dutra. Als geheel weet de film niet altijd te overtuigen, maar in de details weet hij gelukkig genoeg te verwonderen en te verrassen. Een sprookjesachtige flashback wordt bijvoorbeeld verteld door middel van prachtige gestileerde illustraties, zonder een woord of detail te veel. Daardoor is het ook geen wonder dat Rojas en Dutra uit Locarno een Zilveren Luipaard mee naar huis mochten nemen… al was een zilveren wolfje misschien passender geweest.