Flirting with Disaster

Onthechte vader tussen zooitje chaoten

Videopsychologe (Téa Leoni) en adoptiekind (Ben Stiller)

Flirting with Disaster is de jaren negentig-versie van de klassieke screwball comedy: gevatte dialogen, niet bij te houden plotontwikkelingen en een overdaad aan seksuele toespelingen. In Flirting with Disaster gaat komiek Ben Stiller op zoek naar zijn ‘roots thing’.

Flirting with Disaster is de tweede film van David O. Russell. Zijn nooit in Nederland uitgebrachte low budget-debuut Spanking the Monkey, in 1994 bekroond met de publieksprijs van het Sundance Festival, was een lichtvoetige film over incest tussen moeder en puberzoon. Alsof dat niet genoeg is, verwijst de mysterieuze titel ook nog naar masturbatie. Dat is voor de Verenigde Staten natuurlijk behoorlijk gewaagd en de film kreeg door Amerikaanse critici dan ook al snel het etiket ‘controversieel’ opgeplakt.

Van de opvolger Flirting with Disaster, in Cannes dit jaar vertoond als slotfilm van het festival en daarmee tot favoriet van directeur Gilles Jacob verklaard, kun je dat met de beste wil van de wereld niet zeggen. Of je zou biseksuele politieagenten als gewaagd moeten opvatten.

Dat neemt niet weg dat Flirting with Disaster een alleszins geslaagde film is, die doet denken aan het vroege werk van Woody Allen. Dit is zo’n film die het vooral moet hebben van personages die, zoals het een komedie betaamt, naar stereotypes neigen. En voor die personages heeft Russell uitstekende acteurs als Mary Tyler Moore, Patricia Arquette en Alan Alda gecast. De hoofdrol is weggelegd voor Ben Stiller, beter bekend als regisseur van het generation-X niemendalletje Reality Bites en het komisch bedoelde Jim Carrey-vehikel The Cable Guy. In de Verenigde Staten heeft de man zelfs een eigen televisieprogramma, toepasselijk The Ben Stiller Show genaamd.

Leeuwen en beren
Stiller speelt de typische, neurotische – want joodse – wetenschapper Mel Coplin. Hij is net vader geworden en die gebeurtenis is de aanleiding voor een ‘roots thing’, zoals zijn al even neurotische adoptiemoeder het noemt. Mel wil zijn echte ouders leren kennen. Vanzelfsprekend zijn Mels adoptieouders daar niet zo blij mee. Zijn moeder (Mary Tyler Moore) is een hysterische zenuwpees: zij is het type dat door haar agressieve ‘spontaniteit’ iedereen het zwijgen oplegt. George Segal neemt de rol van Mels vader voor zijn rekening. Deze kan zich met gemak met zijn echtgenote meten: de man ziet overal leeuwen en beren en laat niet na zijn angsten luidkeels te verwoorden. Met zulke ouders is het niet zo verwonderlijk dat je op zoek gaat naar je werkelijke afkomst. Mel wordt in zijn zoektocht vooral gesteund door Tina (Téa Leoni), de psychologe-in-opleiding van het adoptiebureau. Zij wil voor onderzoeksdoeleinden de hereniging op video vastleggen.

Mel, zijn vrouw Nancy (Patricia Arquette), Tina en de baby vertrekken naar San Diego om Mels alleenstaande biologische moeder met een bezoekje te vereren. Enfin, dat gaat natuurlijk mis. Moederlief blijkt een lompe, reactionaire huisvrouw. Binnen vijf minuten heeft Mel een kast met porselein omgestoten en zich in een compromitterende situatie met Tina begeven. En daarmee wordt wel duidelijk waar het met deze film naar toegaat. Russel probeert met Flirting with Disaster het genre van de screwball comedy nieuw leven in te blazen.

Bejaard hippiestel
De screwball comedy uit de jaren dertig kenmerkte zich door een hoog gehalte aan snelle grappen, seksuele toespelingen en plotontwikkelingen die nauwelijks bij te houden zijn. En dat is precies wat je in Flirting with Disaster te zien krijgt. De ene ramp is nog niet afgewikkeld of een volgende dient zich aan. Nadat in San Diego gebleken is dat het adoptiebureau een foutje heeft gemaakt, hoopt Mel vervolgens zijn vader te vinden in de persoon van ex-Hells Angel ‘Fritz the Trucker’. Hij raakt verzeild in de gevangenis en wordt daaruit gered door twee biseksuele agenten waarvan er een het aanlegt met zijn vrouw. Waarop Mel zijn lusten op Tina botviert. En uiteindelijk belanden we in New Mexico bij een bejaard hippiestel dat in het onderhoud voorziet met de produktie van geestverruimende middelen. O ja, en dan arriveren Mels adoptieouders om de situatie nog gecompliceerder te maken.

Flirting with Disaster had makkelijk kunnen uitmonden in anderhalf uur meligheid. Dat dat niet gebeurt, is in de eerste plaats te danken aan de uitstekende acteurs die met zichtbaar plezier de maffe situaties uitspelen. Maar het is vooral het aangename gevoel voor humor en timing van regisseur Russell en zijn liefdevolle portrettering van de soms absurde, soms gestoorde, en soms ontroerende personages die er voor zorgen dat Flirting with Disaster een geslaagde screwball is geworden.