De deur van het huis

De deur van het huis

Johan Leysen en Titus Muizelaar spelen de hoofdrol in De deur van het huis, de nieuwe film van Heddy Honigmann, die ze maakte in nauwe samenwerking met haar Italiaanse collega Angiola Janigro met wie ze de Filmacademie in Rome bezocht.

Zij spelen twee mannen, Karel en Johan, die samen een huis bewonen. Zonder elkaar iets wezenlijks te melden te hebben, zitten ze aan elkaar geketend. De één kan niet zonder de ander en omgekeerd.

Toch zoeken beiden naar mogelijkheden om te ontsnappen, over een ‘onzichtbare grens’ heen te stappen, zoals de deur van het huis in het begin van de film genoemd wordt.

Karel mijmert weg bij een grote doos vol oude kranteknipsels en paperassen, die hij zojuist als erfenis van een overleden oom heeft ontvangen. Johan probeert regelmatig te fantaseren over verre reizen. En als hij dan uiteindelijk lijkt te gaan, na met grote moeite de zorg voor het huis aan Karel te hebben overgelaten, staat hij kort daarop al weer op de stoep. Een onderweg naar het station aangetroffen gewonde poes, was voor hem voldoende aanleiding om de trein te laten schieten en weer naar huis terug te moeten.

De gebeurtenissen buiten het huis laten de twee praktisch onaangeroerd; liever nog ontwijken ze die ook. En wanneer plotseling de bovenbuurvrouw via het balkon binnenstormt, op de vlucht voor haar echtgenoot, ontstaat er al evenmin veel deining bij de heren. Ze missen de greep op de werkelijkheid, zijn niet in staat om berichten uit de omgeving op te pikken en kunnen feitelijk niet meer dan elkaar nog gevangen houden. Als het conflict tussen hen ook maar even naar de oppervlakte dreigt te komen, doen ze er alles aan om dat zo snel mogelijk weer weg te stoppen. Kop in het zand en gewoon doen of je neus bloedt.

Het is af en toe om kromme tenen van te krijgen bij het zien van zoveel inertie, doodgeslagen energie en bij voorbaat tot mislukken gedoemde pogingen om over de drempel van dat bestaan heen te stappen. Dat De deur van het huis in staat is dergelijke gevoelens op te roepen, is naast het spel van Leysen en Muizelaar ook te danken aan het camerawerk, dat voornamelijk bestaat uit statische shots, waarbinnen de acteurs gevangen gehouden worden en zij hun talloze dialogen voeren.

Voor wie lijdt aan een hoge mate van besluiteloosheid is een therapeutische gang naar De deur van het huis meer dan de moeite waard. Aan Heddy Honigmann en Angiola Janigro zal het niet liggen, dat er af en toe schoenen e.d. naar het doek gegooid zullen worden.

Jan Heijs

De deur van het huis Nederland, 1985. Produktie: Rolf Orthel. Regie en scenario: Heddy Honigmann, Angiola Janigro. Camera: Mat van Hensbergen. Montage: Jan Wouter van Reijen. Met Johan Leysen, Titus Muizelaar, Catherine ten Bruggencate e.a. Zw/w. 98 min. Distributie: The Movies. Te zien: vanaf 17 oktober.