Circus of Books
'Dit waren centra van het homo-universum'
De ouders van filmmaker Rachel Mason runden vanaf de jaren tachtig twee populaire boekenwinkels annex gaypornovideotheken in Los Angeles. In de ontroerende documentaire Circus of Books illustreert ze hoe haar familiegeschiedenis nauw is verbonden met deze “centra van het homo-universum”.
Filmmaker Rachel Mason had tijdens haar jeugd geen idee wat haar ouders overdag uitspookten. Vader Barry en moeder Karen – een joods progressief echtpaar – werden eind jaren zeventig prompt distributeurs van Hustler, het pornografische tijdschrift waar uitgever en activist Larry Flynt groot mee werd. In 1982 werden Masons ouders de exploitanten van Circus of Books: twee boekenwinkels en fameuze cruiseplekken in Los Angeles, waar ze gayporno verhuurden. Later begon het echtpaar eveneens gayporno te produceren. Moederlief wijst verderop in de film naar een stapel VHS-tapes: “Dat zijn de video’s waardoor jij naar de universiteit kon.”
Zodoende werden de twee etablissementen “centra van het homo-universum”, zoals een klant op ontroerende wijze onderschrijft. Waar je ontdekte dat je “als homo niet alleen was’’. Mason legt uit hoezeer de destijds strafbare handel voor haar ouders in het begin primair een zakelijke aangelegenheid was. Vooral voor haar religieuze moeder, die op zich niets tegen homo’s had, totdat een van haar zoons uit de kast kwam. Dan vraagt ze zich af of god haar gezin nu straft omdat ze iets doet wat in de ogen van puriteinse criticasters – zoals president Ronald Reagan–pervers is.
Mason kibbelt voor en achter de camera voortdurend zeer lieflijk met haar moeder, die eigenlijk niet geregisseerd wil worden, omdat ze gewend is zelf de touwtjes in handen te hebben. Als het echtpaar in de jaren tachtig aangeklaagd wordt voor het verhuren van obsceniteiten offert haar vader zich op voor een mogelijke gevangenisstraf. Met de verkiezing van president Clinton begin jaren negentig ontstaat er evenwel meer ademruimte voor de porno-industrie.
Zo belicht Mason met vernuft en een dosis hartstocht de significantie van Circus of Books binnen de geschiedenis van de homorechtenbeweging. Met fijne anekdotes, interviews met pornosterren van toen en natuurlijk de maestro himself, Larry Flynt.
De documentaire gaat tegelijkertijd ook over het einde van een tijdperk. De klandizie van Barry en Karen bestaat aan het einde van de rit nog voornamelijk uit bejaarde mannen met wandelstokken. Voor een van de frequente bezoekers zoekt Karen naarstig een dvd. “Hij wil iets met een witte man, zonder penetratie.” De winkels zijn intussen dan ook gesloten, overbodig geworden door de komst van internet en apps als Grindr. Het is een bitterzoete constatering omdat Karen er heilig van overtuigd is dat mensen een inherente behoefte hebben aan fysieke interactie; en dat is een boodschap die bezien vanuit het nu met de dag overtuigender klinkt.
