CARLA’S LIST

Regisseur Marcel Schüpbach kreeg voor carla’s list een ongeëvenaarde toegang tot het team van Carla del Ponte, de hoofdaanklager van het Joegoslavië-tribunaal. Hij doet daar echter bar weinig mee.

carla’s list opent met de mededeling dat Carla del Ponte waarschijnlijk één van de best beschermde vrouwen ter wereld is. De Zwitserse voormalig maffiajager is sinds 1999 de hoofdaanklager van het Joegoslaviëtribunaal, en wordt continu omringd door een schare bodes en bodyguards. Toch kreeg de Zwitserse regisseur Marcel Schüpbach toestemming om haar van juli tot december 2005 te volgen. Niet alleen in Den Haag, maar ook op Del Ponte’s werkreizen naar de voormalige oorlogsgebieden en naar de vergadering van de Verenigde Naties in New York.
‘Carla’s lijst’, de lijst van voortvluchtige oorlogscriminelen die het onderzoek van het Tribunaal structureert, wordt in de loop van de film teruggebracht van zeven voortvluchtigen tot zes met de vangst van de Kroatische generaal Ante Gotovina. Toch ligt de nadruk van de film vooral op de grote moeilijkheden die het Tribunaal heeft om de overige zes te pakken te krijgen, en dan met name kopstukken Mladic en Karadzic. Het Tribunaal heeft geen mandaat om zelf mensen op te pakken, en is dus aangewezen op de welwillendheid van de herbergende naties. Daar schort het nog wel eens aan: in de voormalige oorlogsgebieden is de status van deze mannen, die door sommigen als oorlogshelden worden gezien, politiek gevoelig; de internationale gemeenschap daarentegen toont vooral onverschilligheid.

Uithangbord
Herhaaldelijk maakt Del Ponte duidelijk zich terdege bewust te zijn van haar rol in de internationale media. Die rol speelt ze ook in carla’s list. Regisseur Marcel Schüpbach laat zich al te gemakkelijk voor dat karretje spannen, waardoor de film uiteindelijk vooral een uithangbord voor de problemen van het tribunaal is. Nu Del Ponte haar post in september jongstleden opzegde lijkt de Nederlandse release van de film mosterd na de maaltijd.
Schüpbach en zijn crew kregen naar eigen zeggen een ongeëvenaarde toegang tot de achterkamers, vergaderingen en onderonsjes van het team rondom Del Ponte. Maar in de praktijk draait dat vooral uit op ‘intieme’ ontboezemingen over hun frustraties, en niet op een daadwerkelijk inzicht in het politieke spel waarin het tribunaal slechts een pion is. Als er werkelijk iets gezegd wordt gaan de deuren alsnog dicht. De meest voorkomende shots in carla’s list zijn die waarin Schüpbach en de zijnen Del Ponte en de haren simpelweg volgen, of dat nu te voet door de gangen van het tribunaal is of per auto door de straten van New York.
Schüpbach mag dan in het vliegtuig van Del Ponte en haar team meevliegen op haar reis door de voormalige oorlogsgebieden, maar het enige dat het hem oplevert zijn momenten die op de montagevloer beland zouden zijn als er werkelijk iets te melden was. Adviseur Jean-Daniel Ruch wil woordvoerder Florence Hartman, die een rij voor hem in het vliegtuig zit, iets vragen. "Ze slaapt", meldt een bodyguard. "Okay", zegt Ruch. En de film kabbelt voort.

Joost Broeren