Big Eyes

Tien jaar lang claimde haar man het auteurschap van Margaret Keane’s schilderijen. Tim Burton verfilmde Keane’s worsteling met haar man, de kunstwereld en de maatschappij.

Walter Keane is misschien een onbekende naam, maar zijn zielige kinderen met grote ogen kent iedereen. Ook al bleek later dat die schilderijen helemaal niet door hem gemaakt waren, maar door zijn vrouw Margaret Keane. Tim Burton, verwoed verzamelaar van haar schilderijen, brengt met deze biopic een klein eerbetoon.
Keane verlaat haar eerste man in een tijd waarin vrouwen hun mannen niet verlaten — het Amerika van de jaren 50. Als alleenstaande moeder blijkt het vervolgens moeilijk rondkomen dus wanneer de charmante Walter Keane zich aandient en een aanzoek doet, is Margaret snel verkocht. De kunstwereld wil niets weten van Margarets schilderijen, maar Walter is een geweldige handelaar. Binnen de kortste keren verkopen vooral de reproducties van haar schilderijen van opvallend grootogige kinderen als warme broodjes. Het enige probleem is dat Walter met de eer gaat strijken.
Terwijl hij feest met mooie vrouwen werkt zij zestien uur per dag om de productie op pijl te houden. Daarmee is Big Eyes meer een tijdsdocument dan een biopic. Zelfs de priester bij wie Margaret te rade gaat, adviseert haar om naar haar man te luisteren. Maar Big Eyes is ook een studie van de kunstwereld en haar houding ten opzichte van populaire cultuur. Net als in The People vs. Larry Flynt, Man on the Moon en Ed Wood houden scenarioschrijvers Scott Alexander en Larry Karaszewski in Big Eyes de kunstwereld tegen het licht. Staat populariteit gelijk aan kitsch? En wie bepaalt wat goede en slechte kunst is?
De setting en sociaal-politieke lagen lijken interessant, maar het gebrek aan subtiliteit doet de interesse al gauw afnemen. Waar Burton normaal de meester van het bizarre is, bestaat Big Eyes vooral uit conventionele en voorspelbare elementen.
De karikaturale slechterik-charme van Christoph Waltz contrasteert te veel met Adams melancholische verwarring, waardoor je het verloop van hun relatie al van ver ziet aankomen. De enige echte Burton-scène voelt dan ook net zo misplaatst als de obligate titelsong van Lana Del Ray, die een Oscar voor beste lied moet gaan opleveren. Het is hoogstwaarschijnlijk de enige Oscar waar Big Eyes kans op maakt.
"Als het niet oprecht meer is, dan is het kitsch", bralt een dronken Walter tegen Margaret. Hetzelfde geldt voor Big Eyes. De film had een oprechte studie van een outsider-kunstenaar kunnen zijn. Een lot dat Tim Burton, met zijn oeuvre van genrefilms die door critici vaak als popcultuur werden afgedaan, niet onbekend is. Maar in plaats daarvan is Big Eyes een kleurplaat waarvan het resultaat zonder de ingekleurde vlakken ook al zichtbaar is. Sentimentaliteit wint het van oprechtheid. Met als resultaat kitsch.

Sacha Gertsik