AUTUMN MOON

Een film die bol staat van de platitudes en zwanger is van de symboliek, daar zijn jury’s van internationale filmfestivals dol op. Gouden plantjes of beestjes delen ze uit aan films als The piano, Trois couleurs: bleu en Autumn moon. Deze laatste film werd vorig jaar tijdens het festival van Locarno bekroond met een Gouden Luipaard.

Autumn moon van Clara Law uit Hong Kong is gemaakt in Hong Kong en gaat over Hong Kong. De film opent met videobeelden van het beton en glas waar Hong Kong nu voornamelijk uit bestaat. Die beelden worden zogenaamd gemaakt door een Japanse toerist, een twintiger met goede baan, die met zijn camera in de aanslag alles vastlegt wat hij tegenkomt. Dat is ten eerste alles wat hij gekocht heeft. Kijk, een hotelkamer, slechts 300 Hong Kong dollar per nacht, nieuwe schoenen, ook een koopje, enzovoort. De boodschap hiervan moet zijn dat Hong Kong een stad is in de consumptiemaatschappij en dat de moderne mens daarin voornamelijk met zichzelf communiceert via elektronische beelden.

Kunstgreep
De andere hoofdpersoon van Autumn moon horen we ook op de geluidsband haar gedachten uitspreken. Tegen wie of wat is niet duidelijk. Ze fungeert niet als verteller van de film. Een kunstgreep dus van scenarioschrijver Fong Ling Ching om informatie kwijt te kunnen raken. Aan het einde van de film horen we ook de gedachten van de Japanse toerist rechtstreeks op de geluidsband zonder dat hij ze inspreekt op zijn videoapparaat. Deze verandering in constructie moet nog eens extra duidelijk maken dat de twee hoofdpersonen dan iets van elkaar geleerd hebben.
Voor dat het zover is krijgen we de informatie van de geluidsband dat de vrouwelijke hoofdpersoon een 15-jarig Hong Kongs schoolmeisje is. Ze woont in een flat waarin alle moderne elektronische apparatuur aanwezig is. Een computer die altijd aanstaat, maar niet wordt gebruikt. Een video waarop televisieprogramma’s voor haar moeder worden opgenomen. En een karaoke installatie waarmee ze samen met haar vriendinnen voor de buis zingt, terwijl oma alles afstoft. Het altaar voor Boeddha waar de wierookstokjes moeten worden ingestoken, staat bovenop de koelkast! Ze woont samen met haar oma, de rest van haar familie is in bange verwachting van de eenwording in 1997 met China al naar Canada geëmigreerd.

Goede maaltijd
De twee hoofdpersonen ontmoeten elkaar in de haven van Hong Kong, waar de Japanse toerist staat te vissen. Waarom en waarnaar zal ook wel weer symbolisch uit te leggen zijn. Eigenlijk is deze kronkel alleen maar nodig om het slot mogelijk te maken, waarin hij en zij op een echte visstek staan te hengelen en samen het herfstfeest vieren. Aan het begin van de film loopt zij in de moderne haven langs en probeert hem uit te leggen dat de daar te vangen vissen heel klein en heel vies zijn. De voertaal is zoals overal op de wereld Engels. Iets wat ons ondertitels lezend Nederlands volkje niet zo direct zal opvallen, maar er wordt Japans, Cantonees en Engels dwars door elkaar heen gesproken.
Hij vraagt of zij een goed, traditioneel Chinees restaurant weet. Want hij verveelde zich als hardwerkende Japanner zo, dat hij een goede maaltijd nodig had en daarom maar even naar Hong Kong was gegaan. Waarop zij hem meeneemt naar McDonald’s. Al haar verjaardagen van 1 tot 10 heeft ze hier gevierd. Volgens Fong Ling Ching en Clara Law worden de herinneringen van de jeugd van tegenwoordig daar gevormd. Na aandringen van de Japanner die echt Chinees wil eten, neemt zij hem ten einde raad mee naar huis waar oma, als laatste in Hong Kong, in de keuken Chinese wonderen kan verrichten.
De rest van de film wordt er tussen de Japanse yup en de Hong Kongse spijbelaarster een dialoog gevoerd in strakke kaders. Hij probeert haar wat levenswijsheden, die het niveau van de dagspreuken van een Succes agenda niet halen, bij te brengen en zij wijst hem met haar vragen naar de idealen die hij nooit had. De achtergrond daarvoor is een Hong Kong dat verstoken lijkt van verkeer en de rest van de mensheid, met een alles verstikkende hypermoderne architectuur van het eerder vermelde beton en glas. Law geeft de uit bordkarton opgetrokken types in haar starre enscenering geen enkele ruimte om enige interesse bij mij te wekken. De boodschap van moderne stedelijke vervreemding en verlies van geschiedenis en cultuur is te simpel verpakt om langer dan een paar minuten bij stil te staan. Liefhebbers van wat tegenwoordig de ‘betere’ film heet worden net als de jury in Locarno door Autumn moon op hun wenken bediend met mooifilmerij rond een hoop lucht.

Piet van de Merwe