ATONEMENT

Zusje verstiert relatie

  • Datum 08-10-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Atonement
  • Regie
    Joe Wright
    Te zien vanaf
    01-01-2007
    Land
    Engeland/Frankrijk
  • Deel dit artikel

Joe Wright maakt met het reeds luid bejubelde atonement een vrij letterlijke verfilming van de bestseller van Ian McEwan. Toch lijkt zijn film niet helemaal in balans.

In de momenteel draaiende komedie knocked up houden de stonede hoofdpersoon en zijn vrienden zich bezig met het verzamelen van naaktscènes van mooie steractrices. Welnu, er is weer een aan toe te voegen, want ook in atonement zit flitsbloot en nog wel van het intrigerendste soort. Dezelfde scène (die in het kort neerkomt op: Keira Knightley klimt in ondergoed uit fontein) komt — o zaligheid — zelfs twee keer langs. De eerste maal kijk je dwars door Knightley’s druipende duster en de tweede keer wanneer de kijker eindelijk begrijpt waarom haar personage precies in die fontein duikt, vreemd genoeg, niet. Gaat vast weer een geheel eigen leven leiden op allerlei sites. Slim, want dankzij die scène — ook te zien in trailers en op YouTube — krijg je het idee dat het hier een drama met veel zinderende onderhuidse spanning betreft. Hetgeen niet het geval is.
atonement is een vrij letterlijke verfilming van de gelijknamige bestseller van Ian McEwan (in Nederland vertaald als Boetekleed). Het grote thema hier is schuld en het aloude verschil tussen rijk en arm. Stel je de volgende kwestie voor: je woont anno 1935 zelf als jong meisje in een prachtig Gothisch-Victoriaans landhuis met je familie maar doet iets doms omdat je als kind bepaalde gebeurtenissen nu eenmaal niet snapt dan wel verkeerd interpreteert, zoals de tuinman van eenvoudige komaf (James McAvoy) die volgens jou in de bovenbeschreven scène je oudere zus een huwelijksaanzoek doet . Uiteindelijk vertel je zelfs een grove leugen en sta je het levensgeluk van deze twee geliefden enorm in de weg. Neem je die schuld later op je?

Ramp
In Engeland wordt Knightley’s rol momenteel aangeprezen als de rol waarmee ze meer laat zien dan in drie pirates of the caribbeans bij elkaar. In McAvoy schuilt ook een fijne ‘leading man’, zo weten we sinds the last king of scotland, maar in deze film komen beider inspanningen op de een of andere manier niet compleet uit de verf. Gek, want Wright bewees eerder met zijn versie van Jane Austens pride and prejudice (met een glansrol voor Keira Knightley) zowel de kostuumfilm als het romantische drama helemaal in de vingers te hebben.
Maar wat er in atonement nu precies wringt of niet werkt, is niet geheel duidelijk. Is het dat Wright de lijn van het boek grotendeels volgt maar toch het personage van zijn grootste ster Knightley meer ruimte gunt dan de twee onbekende actrices die haar schuldbewuste zusje als meisje en jonge vrouw spelen, het personage om wie het boek eigenlijk draait? Of is het dat de ramp van de hier in de knop gebroken liefdesrelatie niet helemaal binnenkomt omdat het grotendeels wordt verteld vanuit het perspectief van een derde persoon, datzelfde relatie verstierende zusje? En dan zijn er nog die bijzonder fraaie bijrol van Vanessa Redgrave en die twist op het einde die juist weer helemaal raak zijn. Kortom, atonement is een even vreemde als fraai gemaakte doch ietwat onevenwichtige film die de kijker in lichte verwondering achterlaat.

Ivar Snoep