Ága

Schoonheid is overal

  • Datum 03-06-2019
  • Auteur Mariska Graveland
  • Thema Filmkrant 421
  • Gerelateerde Films Ága
  • Regie
    Milko Lazarov
    Te zien vanaf
    27-06-2019
    Land
    Bulgarije/Frankrijk/Duitsland, 2018
  • Deel dit artikel

In Ága is het leven in het Arctische gebied uitgebeend maar vooral opwekkend mooi in beeld gebracht. De ingehouden emoties sublimeren in de kraakheldere landschapsopnames.

Ze lijken het laatste echtpaar op aarde. Nanook en Sedna leiden in hun joert in het Arctisch gebied van Siberië een leven dat draait om de essentie. Eten, warm blijven, zorgen voor elkaar. In de wijde omgeving is verder geen mens te bekennen. Het is een wereld van snijden, hakken, storm en dunner wordend ijs. Van rendieren en huiden die drogen in de eerste zonnestralen. En van mythische verhalen en dromen, over gaten in de grond waar de sterren zich hebben verzameld.

Elk shot is er één om in te lijsten, zo ongelooflijk mooi zijn de beelden, kraakhelder als de arctische lucht. De oogstrelende composities roepen de sensatie op van de onbevattelijke grootte van het poollandschap: de ijsvlakte waar geen eind aan komt, de rotspartijen waar je reuzen in kan zien. Op de geluidsband horen we Mahlers Symfonie nr. 5, bekend uit Visconti’s Death in Venice (1971), dat op deze desolate plek nog dieper resoneert.

De Bulgaarse regisseur Milko Lazarov toog naar Jakoetië in het noordoosten van Siberië, maar de film is niet aan die plaats gebonden; het had zich in elk poolgebied kunnen afspelen. Niemand leeft meer zo traditioneel als Nanook en Sedna, waarmee het fictieve Ága ook een melancholiek stemmende ode brengt aan een manier van leven die pas kort geleden is verdwenen. De moderniteit en technologie dienen zich ook aan in het leven van de dochter van het stel, die in de stad in een mijngroeve werkt. Waarom Nanook niet wil praten over het vertrek van zijn dochter Ága, blijft een mysterie. Sedna heeft het moeilijk met zijn zwijgzaamheid, maar dramatisch wordt Ága nooit. De ingehouden emoties sublimeren in de landschapsopnames, die elke uitleg overbodig maken.

De film is opgenomen op 35mm, zonder herkadrering zodat je de fraaie, afgeronde hoeken van het beeld ziet. Het lijkt een detail maar dit beeld dat ronder is en niet hard vierkant, geeft een warmer gevoel, dat past bij de liefdevolle, vanzelfsprekende samenwerking tussen Nanook en Sedna. Béla Tarr is nooit ver weg hier in Siberië, en net als in zijn existentiële films is het leven uitgebeend maar vooral opwekkend mooi in beeld gebracht. Schoonheid is overal.