In­ves­terings­ver­plichting streamers dreigt te ver­wateren

Vorige week werd in de Tweede Kamer gesproken over het wetsvoorstel om streamingdiensten te verplichten om 4,5% van hun nationale jaaromzet in Nederlandse speelfilms, documentaires en series te investeren. Belangenorganisaties hadden van tevoren al aangegeven een scherper voorstel te willen. Na het debat klinkt de kritiek nog luider.

Het idee om streamers een percentage van hun jaaromzet nationaal te laten investeren, is afkomstig van de EU. Verschillende Europese landen hebben er al wetgeving over gemaakt. In Nederland duurde het tot vorige week voordat er de politiek zich erover boog.

Volgens de gezamenlijke beroepsverenigingen van onafhankelijke producenten, scenaristen, regisseurs, cast en crew gaat de tekst van het wetsvoorstel niet ver genoeg. De omzetdrempel moet omlaag van €10 miljoen naar maximaal €2 miljoen, de investeringsverplichting moet gekoppeld worden aan onafhankelijke producenten, en de investeringen moeten binnen één in plaats van twee jaar worden besteed om pieken te voorkomen.

Die gewenste aanscherping kwam er niet in het urenlange debat. In plaats daarvan zorgde een reeks amendementen juist voor verwatering. Er werd gepleit voor een verbreding van het type aanbod waarin streamers zouden moeten investeren. Dat geeft platforms de mogelijkheid om de verplichte investering te laten vloeien naar lokale producties die gemaakt worden onder de eigen vleugels of die van gelieerde bedrijven. Onafhankelijke makers worden zo in een onderaannemerspositie gedrongen, waarin zij geen of beperkte creatieve en zakelijke autonomie hebben.

In een persbericht roept de gezamenlijke Nederlandse onafhankelijke productiesector de Tweede Kamer op de voorgestelde wijzigingen niet over te nemen. De investeringsverplichting moet de onafhankelijke makers ten goede komen en niet broekzak-vestzak bij de internationale bedrijven terechtkomen die het percentage moeten afstaan. Er wordt gepleit voor het overeind houden van artikel 3.29f van het wetsvoorstel, waarin de criteria voor onafhankelijke films, documentaires en series worden gedefinieerd. Een zo groot mogelijk deel van de verplichte investeringen moet terechtkomen bij onafhankelijke makers. Bovendien moet de omzetdrempel omlaag naar €2 miljoen.