‘Toezicht film­op­leidingen kan ver­wachte wild­groei in­perken’

Onder het motto ‘een leven lang leren’ investeren bedrijven en publieke organisaties al jaren in bijscholing, persoonlijke ontwikkeling en de verbreding van kennis en vaardigheden. Maar de filmsector blijft achter. Britte Hermans voorspelt echter dat we aan de vooravond staan van een filmcursusexplosie. Om wildgroei te voorkomen, pleit zij voor een keurmerk.

Wie verder wil in de Nederlandse filmindustrie en niet het geijkte pad bewandelt via de Filmacademie of een van de andere AV-opleidingen, kan kiezen voor een cursus of leertraject bij vaak private instellingen. Het spectrum reikt van de Videoland Academy en de Frans Bromet Filmschool tot de online cursussen van De Videomakers. Dat lijkt heel wat, maar volgens Britte Hermans, zelf in 2018 oprichter van Documentaire Kickstarter, is er eigenlijk weinig keus. “De ene helft van het aanbod is vrij schools en ouderwets, de andere helft is te typeren als privé coaching. Tussen die twee uitersten zit bijna niks. Voor een professional van 35 die zijn kennis wil verdiepen of netwerk uitbreiden, bestaat er niet zoiets als loopbaanontwikkeling die aansluit bij de huidige markt.”

Voordat ze Documentaire Kickstarter oprichtte, bracht Hermans het Nederlandse filmonderwijs in kaart. Wat opviel is het grote aantal particuliere organisaties dat doet aan talentontwikkeling. Zo leidt TV Academy jaarlijks 25 jonge creatieven op die kunnen doorgroeien in de eigen organisatie. Joost Schrikx geeft les in scenarioschrijven. Op verschillende plekken, bijvoorbeeld het Louis Hartlooper Complex en het Mediapark, worden losse cursussen aangeboden. En festivals grossieren in éénmalige workshops.

Omdat er over het algemeen weinig toezicht is op de opleidingen gaat het ook wel eens mis. Zo ging de Amsterdam Film School in 2020 failliet door mismanagement, stonden docenten op straat zonder betaling van meerdere maanden salaris en werden studenten afgescheept met een diploma waar ze veel tijd en geld in hadden geïnvesteerd maar dat niets waard bleek.

Hermans pleit daarom voor een meer toezicht voor opleidingen, vooral omdat ze verwacht dat hun aantal de komende jaren zal stijgen. “Door corona zijn we aan het denken gezet en is ook binnen de filmsector het besef ingedaald dat loopbaanontwikkeling nodig is. Ik ben blij dat organisaties als FilmForward hierin het voortouw kunnen nemen dankzij financiering van het Filmfonds, maar concrete resultaten zijn er nog niet. Arjen Lubach leverde recent in een sketch al kritiek op de wildgroei van coaches. Ook in de filmsector moeten we oppassen dat populariteit van professionalisering niet leidt tot wildgroei van aanbod enerzijds en weer een nieuw, gesubsidieerd maar onzichtbaar platform anderzijds. Er is zoveel potentie en goede wil, maar een daadkrachtige aanpak van belangenorganisaties en fondsen zou helpen om te zorgen dat de hele filmsector daadwerkelijk mee blijft gaan met de tijd.”