Hiphopfilmfestival Black Soil is terug na 15 jaar
Where We’re From
Black Soil schreef in 2003 geschiedenis als allereerste hiphopfilmfestival van Europa. Na drie edities was de koek op, maar vijftien jaar later is Black Soil helemaal terug. De doorstarteditie vindt plaats in de Amsterdamse Melkweg, Filmhuis Den Haag en LantarenVenster, BIRD en hiphophuis in Rotterdam.
Black Soil begon in een tijd dat hiphop en film nog geen vanzelfsprekende combinatie was. Autodidacten maakten rauwe documentaires over breakdancers, rappers en graffitikunstenaars – met dank aan digitale camera’s en software die steeds goedkoper werden. Eminem had net 8 Mile opgenomen. Maar de ontwikkeling van hiphopcinema ging nog niet zo snel dat je er een jaarlijks festival omheen kon organiseren, merkte festivaloprichter en -organisator Philip Powel. “Na de derde editie merkten we dat we onszelf gingen herhalen. Omdat we toch het niveau hoog wilden houden, besloten we te stoppen.”
Powel stortte zich op andere delen van de muziekscene, zette spoken word in de spotlight met zijn CrimeJazz-avonden, was artistiek directeur bij BIRD – verdiensten waar hij in 2018 de Laurenspenning van de stad Rotterdam voor kreeg. In 2020 ging hij als programmamaker aan de slag bij het Rotterdamse hiphophuis waar hij losse filmscreenings organiseerde “omdat film een goed medium is om kennis en cultuur te delen. Hierdoor kreeg Black Soil een hernieuwde urgentie en dacht ik: waarom niet het festival nieuw leven inblazen?”
De criteria voor de filmselectie zijn best ruim, vindt Powel. “Hiphop is het uitgangspunt maar niet het kader. We hebben een film als Where We’re From, die heel erg aansluit bij het centrale thema ‘respect the architect’ en vertelt over de hoogtijdagen van hiphop in Los Angeles, in de jaren ’90 en ’00. Maar we draaien net zo goed One Man and His Shoe, over de iconische Air Jordan-sneaker die onlosmakelijk onderdeel is van de hiphoplifestyle.”
Ook actuele maatschappelijke kwesties komen aan bod. “Hiphop wordt niet voor niets ‘het CNN van de straat’ genoemd”, stelt Powel. “Canceled gaat over de verwoestende werking die social media kunnen hebben. Fresku speelt een bekende rapper die een boycot over zich heen krijgt, gedropt wordt door zijn label en uit alle macht probeert zijn leven en carrière te redden. En Summertime gaat over genderidentiteit en het bevragen van de masculiniteit die lange tijd in hiphop de standaard was.”
Voor en na de films is ruimte voor inleiding en vraaggesprek. Tot de festivalgasten behoren onder andere Pete Rock, een van de invloedrijkste hiphopproducers van de afgelopen dertig jaar, en CR Capers, de oprichter en directeur van Harlem Film House en Hip Hop Film Festival in New York. Samen met hiphophuis en Simone Zeefuik organiseert het festival bovendien een zogeheten Powertalk, waarin wordt besproken hoe jonge makers van kleur kunnen doorstoten in het filmcircuit.
“Wat het aantal films betreft houden we het deze editie nog bescheiden”, stelt Powel. “Maar het is absoluut de bedoeling om volgende jaren te groeien. Dertig films per festival lijkt me echter wel het maximum. Black Soil wil haar cultstatus behouden en je kunt met deze focus niet eindeloos uitbreiden.”
Black Soil | 8 t/m 10 december, Melkweg, Amsterdam | 14 december, Filmhuis Den Haag | 15 t/m 17 december, LantarenVenster, BIRD en hiphophuis, Rotterdam