Thomas Bidegain over Les cowboys

Als de vaste scenarioschrijver van Jacques Audiard, van Un prophète tot recente Gouden Palm-winnaar Dheepan, maakte Thomas Bidegain naam in de filmhuiswereld. Zijn eerste film als regisseur is een moderne hommage aan het westerngenre waarin de Taliban de indianen vervangen: ‘Bij een reportage gaat het om de feiten, bij mij gaat het om de emoties erachter.’

Door Boyd van Hoeij

"De belangrijkste reden om te gaan regisseren is omdat ik zelf met acteurs wilde werken", steekt Thomas Bidegain van wal als ik hem eind april, nog een aantal weken voor de première van Les cowboys in het Directors’ Fortnight-programma in Cannes, spreek in Parijs. "Ik wilde met hen kunnen werken aan alle dingen die juist niet in een scenario staan. Bij de films van Jacques Audiard volg ik het maakproces van heel dichtbij. Ik schrijf nieuwe scènes tijdens het draaien, geef gedetailleerd commentaar op de rushes en ben betrokken bij de montage. Maar een groot deel van de film wordt ‘geschreven’ met de acteurs tijdens het draaien."
Op de vraag waarom juist dít verhaal uitermate geschikt leek voor zijn regiedebuut heeft de nieuwbakken regisseur een simpel antwoord: "Omdat het niet direct op een film voor Jacques leek, of voor Bertrand Bonello (voor wie hij de biopic Saint Laurent schreef, BvH). Dus vandaar dat ik dacht: misschien betekent dit, dat het iets voor mij is? Ik ben al lang scenarist en vond dit ook wel een echte ‘schrijversfilm’, met die enorme ellipsen, met een verhaal verspreid over drie generaties, met een intieme en persoonlijke geschiedenis van een gezin dat een heel klein deeltje uitmaakt van ‘De Recente Geschiedenis’, dus een klein verhaal in een veel groter verhaal."

Tienerdochter
Het verhaal gaat over Alain, een Franse countryfan en vader, gespeeld door de Waalse acteur François Damiens, die een zoektocht begint naar zijn tienerdochter. Zij is plotseling verdwenen en is waarschijnlijk met haar moslimvriend, een jihadsympathisant, naar het Midden-Oosten vertrokken. "Het idee was om het tegenovergestelde te doen van wat het journaal doet", legt Bidegain uit. "Bij een reportage gaat het om de feiten, bij mij gaat het om de emoties erachter. Net zoals ik dicht bij de acteurs wil blijven wil ik ook dicht bij de personages blijven. Er is geen ironie of filter, het moet juist allemaal heel direct en in het heden blijven."
Het verhaal begint in 1994 en eindigt vele jaren later, "ongeveer wanneer ze Bin Laden uiteindelijk zullen vinden", aldus de regisseur. "De film gaat over een queeste en daarvoor is tijd nodig. Als de zoektocht drie weken duurt, ga je je geen existentiële vragen stellen. De tocht gaat nu zelfs over van vader op een ondertussen volwassen zoon. Tegelijkertijd wilden we een film maken die constant in het heden plaatsvindt en waarin niet elke scène zich wéér een week later afspeelt; als er een tijdssprong aan te pas komt, is het gelijk vijf jaar later. Om de rest in te vullen, moet je dus af en toe zinnen laten vallen zoals: ‘Ben jij die Franse vader die vorig jaar in Jemen was?’ Dan weet de kijker direct dat hij overal gezocht heeft."
De zoektocht van Alain wordt dus gevolgd door die van Kid, zijn zoon, en daardoor dringen vergelijkingen tussen de twee mannen zich direct op. "Ik ben zelf een zoon en heb ook een zoon van achttien, dus wat je als kind van je ouders meekrijgt en wat je als ouders voor je kinderen overhebt, maar ook wanneer je ze los moet laten, dat zijn allemaal kwesties die ik goed ken", zegt Bidegain. "Alain, bijvoorbeeld, kan zijn dochter absoluut niet loslaten. Daarnaast gaat de film over verwachtingspatronen en zelfbespiegeling: de vader denkt een cowboy te zijn maar de zoon wordt in Pakistan past écht een cowboy, en zelfs, tegen het einde van de film, een indiaan, denk ik."

Aanmoedigingen
Zoals de titel al een beetje suggereert, is de film een update van westerns zoals The Searchers. "Ik kom uit Baskenland en toen ik klein was en met mijn broer westerns keek zei hij: ‘Let goed op de indianen, zij zijn de Basken,’" zegt Bidegain. "In dit verhaal over een Franse countryvader die op zoek gaat naar zijn dochter in het Midden-Oosten, zijn de moslims de nieuwe indianen. En als debuterend regisseur is het fijn als je terug kunt vallen op bepaalde genrecodes, dat geeft je alvast een beetje houvast."
Bidegain zegt zich nu weer even te willen concentreren op het schrijven. Het grootste verschil tussen een scenarioschrijver en een regisseur? "Schrijver zijn is een beroep, regisseur zijn is een hoedanigheid. Je moet constant en helemaal in de emotie van het verhaal zitten maar tegelijkertijd ook weten hoe je dat communiceert aan iedere persoon met wie je werkt. Elke acteur heeft aanmoedigingen en aanbevelingen op maat nodig."