Lichting 2020: Gregory Samson over Disconnect

Het hele najaar interviewt de Filmkrant vers afgestudeerd filmtalent van verschillende academies. Gregory Samson (Filmacademie) vertelt over zijn film Disconnect, een geanimeerd dansdrama over een stel dat uit elkaar gaat. “Meisje ontmoet jongen, ze vinden elkaar leuk en dan gaat het mis.”

Gregory Samson houdt van experimenteren; nieuwe dingen uitproberen. Voor Disconnect gebruikte hij en zijn team een animatietechniek die nog in de kinderschoenen staat: via een zogeheten game engine (het digitale geraamte van een videogame) en aan de hand van hypermoderne pakken ging het animatieproces ineens een stuk sneller. “Dit is zo handig en zo gaaf, en je hebt zo snel resultaat.”

Disconnect laat zich omschrijven als een abstract drama waarin twee geliefden (gespeeld door twee dansers) hun relatieperikelen uitbeelden in dansvorm. De film is gesitueerd in de woning waarin hun romance ooit floreerde. De personages – Anja en David – ogen als planeten die elkaar afwisselend aantrekken en afstoten. Soms lijken hun frivole bewegingen te zinspelen op een gelukzalige hereniging, maar euforie maakt telkens weer plaats voor melancholie. Want Disconnect draait – zoals de titel al doet vermoeden – om geliefden die zich van elkaar moeten loskoppelen. “Ik vind loslaten heel lastig”, vertelt Samson. “Ik vind het dan heel moeilijk om gesprekken te voeren en houdt me toch vast aan lichaamstaal.”

In het begin van de film verschijnen er terwijl de geliefden in de kamer dansen ineens spullen in een kast. Een metafoor voor de herinneringen die de twee delen? “Dat was wel de bedoeling. We waren op zoek naar hoe we tijdsverloop konden laten zien. Dus zie je wanneer het dag en nacht wordt, maar ook hoe de kamer verandert als zij bij hem intrekt. Spulletjes krijgen een plek en daar zitten weer herinneringen aan vast.”

Wat opvalt is dat de straat waar het stel op uitkijkt – gelegen aan een Amsterdamse gracht – veel gedetailleerder is dan de personages zelf; hun gezichten zijn bijna onherkenbaar. Komt dat omdat de geliefden de herinneringen aan elkaar al aan het vergeten zijn? “Inderdaad. Het complete plaatje dat je van de ander hebt, verdwijnt na een breuk. Er blijven slechts een soort flitsen over: je weet nog hoe iemand ruikt, of je kan je nog voorstellen hoe iemands huid voelde. Daar zijn we ook naar op zoek gegaan. In het begin hebben we daar veel over gesproken: hoe ziet een herinnering eruit? Hoe zien we dat voor ons? Zien we dan een fotorealistisch plaatje en kunnen we dat zo weer voor de geest halen? Of vervaagt het een beetje? We hebben met goede concept artists gewerkt en die kwamen met beelden waar we het allemaal over eens waren, waarin herinneringen zijn gereduceerd tot schimmen, kleine details.”

Waarom koos je vervolgens voor dans? “Art director Bats Bronsveld kwam op een gegeven moment op het idee om draadloze Xsens-pakken te gebruiken [pakken die gebruik maken van motion tracking, OL], zodat we overal konden filmen met de dansers. Tijdens het testen zagen we al dat dans veel mogelijkheden biedt. Bovendien leent het verhaal zich er goed voor: meisje ontmoet jongen, ze vinden elkaar leuk en dan gaat het mis. We vonden dus al snel dat dans de juiste manier was om dit te verbeelden. Hoewel we er ook achter kwamen dat dit moeilijkheden met zich meebracht, omdat het best wel lastig is om geanimeerde dans te maken. Je ziet het niet veel omdat het heel lastig is om de anatomie van de mens realistisch na te maken. Dat was een behoorlijke uitdaging.”

In de persmap geef je aan dat de grote filmmaatschappijen ook nog maar net kennis hebben gemaakt met de nieuwe techniek, de game engine waar je mee werkt. “De game engine werkt als een soort pre-animatie die ter plekke wordt afgespeeld. Zo kun je op de set al goed zien hoe het eruit gaat zien. Zo was het voor ons mogelijk om gelijk feedback te krijgen op wat we aan het maken waren.”

Deze techniek zullen we dus vaker zien in de toekomst? “Dit gaat zoveel geld schelen voor veel bedrijven. Je ziet het bijvoorbeeld al in de Star Wars-reeks The Mandalorian. Maar in principe wordt het nog weinig gebruikt. Dat vonden we verbazingwekkend, maar ook lastig: je kan moeilijk afkijken omdat er weinig voorbeelden zijn.”

Het lijkt me eng om pionier te zijn, maar ook bevredigend. “In het eerste jaar van de filmacademie kregen we les van Arne Toonen [Baantjer het begin, 2019] en hij gaf een advies dat me altijd is bijgebleven: ga gewoon maken wat je wil maken want nu krijg je de vrijheid om te doen wat je wilt. Dat heb ik heel serieus genomen: in elk project waar ik aan begin ben ik op zoek naar iets wat ik niet kan of wat ik niet ken. Dan ga je af en toe flink op je bek, maar het geeft wel een soort adrenalinekick.”

Op zaterdagavond 24 oktober worden alle eindexamenfilms van de Filmacademie vanaf 22:45 uitgezonden op NPO3. Daarna zijn de films te zien op NPO Start.