Josh en Ben Safdie over Good Time

Het is nu of nooit in het duistere New York van de Safdie-broers. In Good Time heeft de voortvluchtige crimineel Connie, gespeeld door Robert Pattinson, één nacht om de borgsom voor zijn verstandelijk gehandicapte broer bij elkaar te sprokkelen. De broers vertellen: “De bedoeling was om iets te maken wat echt gevaarlijk is.”

Het interview met de gebroeders Josh en Ben Safdie in Cannes wordt halverwege onderbroken door Robert Pattinson. De hoofdrolspeler van Good Time komt aangelopen en schuift zijn telefoonscherm onder de neuzen van de regisserende broers. "Hebben jullie Drudge Report gezien?"

De Safdies beginnen te glunderen. Op de website is een artikel gepubliceerd over hun nieuwe film die in de competitie van Cannes in première ging. "Kennen jullie de website?", vraagt Josh aan de aanwezige journalisten die zich vooral verbazen over dit relaxte onderonsje tussen regisseurs en steracteur. "Het is zo’n conservatieve nieuwssite. De eigenaar is sensatiebelust, super pro-Trump. Mijn broer en ik volgen de site al heel lang." Ben vult aan: "Ik hou ervan om dingen van ‘de overkant’ te lezen. Ik ben Democraat en liberaal, maar meningen van de andere kant moeten ook gelezen worden." "We lezen ook The New York Times hoor", stelt Josh nog even gerust.

De Safdies zijn zelf sensatiezoekers. Een fascinatie voor de overkant, het onbekende en het controversiële is een constante in hun in Nederland nog weinig geziene oeuvre. In Daddy Longlegs (2009) verwerkten de broers ervaringen met hun grotendeels afwezige vader in een ongemakkelijk portret van een gescheiden man die zijn vaderrol probeert te vervullen. In hun eerste lange documentaire Lenny Cooke (2013) laten de Safdies de andere kant van roem zien. Ze volgen de basketballer uit de titel, die al op de middelbare school tot de wereldtop behoort. De documentaire bevestigt Steve James’ kritische visie op de basketbalwereld in Hoop Dreams (1994). De arme jongen uit het New Yorkse getto wordt opgezogen en uitgespuugd door een levensstijl die hem vreemd is. Onafgebroken atletiekbootcamps, NBA-voorselecties, televisie-interviews, coaches, privéjets en groupies maken deel uit van de gehaaide wereld waar Cooke, ondanks zijn atletische vaardigheden, niet snel genoeg voor is.

Obsessie met het nu
Nog gehaaider is de wereld van het hoofdpersonage van Heaven Knows What (2014). De film, die gebaseerd is op de autobiografie van Arielle Holmes, die ook de hoofdrol vertolkt, stort zich op het liefdesleven van twee heroïneverslaafden in New York. Zelf geboren en getogen in New York, filmen de Safdies altijd de duistere kant van de ‘stad die nooit slaapt’. Ben beschrijft: "We komen daar zelf vandaan en we ademen New York. We proberen die kant van de stad altijd op te zoeken."

Niet alleen kwam Josh voor Heaven Knows What in aanraking met de heroïneverslaafde Arielle, voor Good Time putte hij inspiratie uit de gevangenisdagboeken van een goede vriend van hem. "Ik heb de neiging om naar zulke personages toe te trekken. Ik weet niet waar dat vandaan komt."

Het is vooral de onmiddellijkheid van hun levens waar de Safdies in geïnteresseerd zijn. Dope spuiten is in Heaven Knows What een zaak van nu of nooit. In de openingsscène smeekt Arielle haar vriendje om geld. Als hij weigert zal ze haar polsen doorsnijden. Hij weigert. Zij snijdt dus haar polsen door. Josh Safdie over de directheid in hun films: "Ik heb een obsessie met het nu. Als er iets is wat ik haat is het wel tijd. ‘Nu’ is het enige moment waarop tijd niet bestaat."

Eindeloze nacht
Nu is ook het enige wat telt in hun nieuwe film Good Time. Pattinson speelt daarin Connie, een geharde New Yorkse crimineel die altijd krap in zijn tijd zit. Met zijn verstandelijk gehandicapte broertje (gespeeld door coregisseur Ben Safdie) wil hij een bank beroven. Daarvoor moet hij hem eerst uit een psychiatrische instelling plukken. Kort daarna staan ze gemaskerd in de bank terwijl de tassen met geld worden gevuld. Er is altijd haast. Vooral nadat de verfbommen in hun tas zijn afgegaan en ze onder druk het bewijs van hun overval proberen weg te moffelen in het openbare toilet van een White Castle-hamburgerketen. Connies broertje wordt opgepakt, en Connie heeft welgeteld één nacht voor het bij elkaar sprokkelen van de borgsom om zijn broertje uit een bikkelharde gevangenis te krijgen.

Om dat haastige gevoel vol te houden vergde het scenario van Good Time veel planning. Josh legt uit: "We moesten overal rekening mee houden, elke seconde telt. Het grootste deel van de film speelt zich namelijk af binnen zeven uur. Een deel daarvan hebben we ook onafgebroken proberen te vertellen."

De tijdslijn is dus tot in detail uitgewerkt. Zelfs de nieuwsuitzendingen spelen een belangrijke rol als Connie zich als voortvluchtige crimineel door het holst van de nacht begeeft. "Het is typisch New Yorks dat de nieuwsuitzendingen ’s nacht herhaald worden", vertelt Ben. Als Connie ’s nacht de televisie aanzet om te kijken of hij al gezocht wordt, is er nog geen item over hem te zien, slechts oud nieuws. Het geeft hem een kleine voorsprong op de politie. "En het is alsof de nacht nooit eindigt."

Op visueel gebied wordt het duistere gevoel van een eindeloze nacht alleen maar versterkt. Net als in hun vorige films werkten de Safdies voor Good Time weer samen met Sean Price Williams, een van de beste Amerikaanse cameramannen van dit moment. Williams staat bekend om zijn close-up 16mm-shots geschoten op de drukke straten van New York. Met het ultra-brede Techniscope-beeldformaat van Good Time zien zijn shots er indringender uit dan ooit tevoren. De broers vertellen: "Iedereen zei dat we niet moesten schieten in scope omdat het een gevaarlijk beeldformaat is, maar we wilden juist een zo groot mogelijk risico nemen. We wilden zo ver gaan als we konden. De bedoeling was om iets te maken wat echt gevaarlijk is."