Prénom Carmen #60

Carmen Felix schrijft over mainstream, genre en niche.

Het einde van 2024 nadert. De wereld voelt als een zwartgallige parodie op zichzelf, een samensmelting van absurde, dystopische verhaallijnen waar ik flink van smulde toen ik ze gadesloeg in series als Black Mirror en Years and Years. Maar dit keer zonder aftiteling of “ff een aflevering van Modern Family kijken om van dit rotgevoel af te komen voor ik m’n bed in rol”. Dit is de realiteit waarin we leven. Waar fictie ooit een waarschuwing was, lijkt het nu een handleiding.

Terwijl in Gaza duizenden onschuldige mensen worden afgeslacht terwijl de wereld toekijkt, wordt de horror moeiteloos weggemoffeld in onze feed, ergens tussen een advertentie voor vegan sneakers en een celebrity die een nieuwe crème aanprijst. Het enige wat we doen, is een hartje knallen op activistische posts die ons schuldgevoel verlichten. De paradox is schrijnend: in een wereld die hyperverbonden is, zijn we des te beter in staat om ons af te sluiten van wat écht telt.

Je hoeft maar een aflevering van Years and Years op te zetten om de echo’s te horen: een wereld waarin politiek en technologie de realiteit zo absurd maken dat empathie er geen plaats meer lijkt te hebben. Toen we in die serie zagen hoe een vluchtelingencrisis werd genormaliseerd en bedolven onder triviaal nieuws, vonden we dat schokkend. Nu? Nu kijken we verdoofd naar filmpjes over Dubai-oliebollen terwijl natte tentenkampen met precisie worden gebombardeerd.

We scrollen liever even langs Kim Kardashian, die trots poseert met Tesla’s nieuwe robot, Optimus. Een technologisch hoogstandje, een perfecte metafoor voor hoe we steeds meer in een digitale droomwereld leven, ver weg van de ongemakkelijke realiteit. De robot is functioneel, perfect geolied en knikt beleefd, in schril contrast met de rommelige, onvoorspelbare menselijke wereld. Dit lijkt regelrecht uit Black Mirror geplukt. Zie de aflevering ‘Nosedive’, waar mensen hun waarde meten in likes en oppervlakkige sociale valuta. Kardashian’s shoot met het stuk schroot laat zien hoe technologie niet alleen onze diensten, maar ook onze verbeelding heeft gekaapt.

Het ding is uiteraard een product van Elon Musk, grootste mannenbaby van de techwereld, die door incapabele zuigeling Donald Trump – terug op de troon – wordt aangesteld om het ‘Department of Government Efficiency’ te leiden. Dit klinkt als de punchline van een slechte grap, maar het is onze realiteit. Musk, die Twitter (pardon, X) in een puinhoop veranderde, moet nu een regering efficiënter maken. Trump, die alom gezien wordt als een van de minst competente leiders in de geschiedenis, vertrouwt dit toe aan een man die chaos als handelsmerk heeft.

Maar de echte dystopie is niet de wereld die zich buiten ons scherm afspeelt. Het is de apathie die we koesteren. De onverschilligheid waarmee we de gruwel en de absurditeit aanvaarden. De stilte tussen de afleveringen.

Tijd om wakker te worden. Misschien kunnen we stoppen met leven in een Black Mirror-aflevering en beginnen met het schrijven van een betere realiteit. Of we sluiten onze gordijnen en bingen volgend jaar het nieuwe seizoen.