Prénom Carmen #25

Sikje

25th Hour

Carmen Felix schrijft over genre, niche en mainstream. Deze maand over een onverwachte 9/11-herdenking.

Geheel toevallig en absoluut niet gepland keek ik laatst voor het eerst 25th Hour (2002) van Spike Lee. Een film die ik tijden links had laten liggen, volgens mij omdat ik jarenlang dacht dat het een saaie schietfilm zonder ziel was. Waar die aanname vandaan kwam? Ik weet het niet. Misschien omdat Edward Norton een vies sikje en een leren jack draagt op de filmposter? Zo vooringenomen ben ik tenslotte ook wel weer.

En toch voelde het helemaal goed dat ik deze film nu pas keek. Kort voor het twintigste ‘jubileum’ van 9/11 en met alle deprimerende shit die nu wéér (of nog steeds) gaande is in Afghanistan lijkt de wereld weer een beetje op die gekke tijd, twintig jaar terug. Want hoewel 25th Hour over iets heel anders gaat – de laatste vrije uren van een drugsdealer die een celstraf van zeven jaar uit moet zitten, uren die hij doorbrengt met z’n vriendin, maten, pa en lieve hond – is 9/11 een soort megagetalenteerde edelfigurant in deze film. Je kan niet om haar heen.

New York City, ergens in 2002. Beelden van een opkrabbelende stad, die gigantische Batman-schijnwerpers die de lucht in schenen bij Ground Zero en verderop in de film zelfs een scène waarin good old Philip Seymour Hoffman en Barry Pepper uit het raam van een nabijgelegen wolkenkrabber turen. Recht naar beneden. Echte beelden van echte puinruimers die rubble ruimen op die plek waar zoveel pijn zit. Jaren later nog steeds, maar ik kan me niet voorstellen hoe vers dat was in 2002. De film zelf gáát verder helemaal niet over 9/11, de Taliban, Bush of Bin Laden. 25th Hour is ook geen zielloze schietfilm. Het is een verrassend emotioneel, klein tijdsdocument. Een dag in het leven van. We zien gênante, gedateerde barretjes in Brooklyn, Anna Paquin als ietwat potige doch sexy tiener in al even gedateerde vroege-jaren-­nul outfits, een betoverende Rosario Dawson en Brian Cox die doet denken aan élke Ierse New Yorker die je ooit in popcultuur bent tegengekomen.

Misschien ben je wel net zo vooringenomen als ik, als het op gezichtshaar van Edward Norton op filmposters aankomt. En misschien heb je ook wel ‘zin’ om rond 9/11 films te kijken die juist die tijdsgeest goed weten te vatten, net zoals je rond 5 mei altijd Soldaat van Oranje wil zien en met Pasen Jesus Christ Superstar aanzet. En misschien heb je net als ik wel net zo’n schurfthekel aan hoe dik United 93 het erop legde voor de emokijker. Nou, misschien moet je je dan eens wagen aan een film die toevallig in de nasleep van 9/11 is gemaakt. Gewoon voor het sikje van Ed. Helemaal handig als je Disney+ hebt, valt ’ie direct te streamen.

Maak er dan maar meteen een double bill van met HBO’s NYC Epicenters, een documentaire ter ere van dat belangrijke twintigjarig jubileum. Een van de vele die dit jaar uitkomt, maar: de enige geregisseerd door Spike Lee.

Geschreven door de Filmkrant