Focus: Burlesque als bevrijding

Bij burlesque valt al snel de naam van de Parijse toeristische oh-là-là club Moulin Rouge. Dat dekt de lading al lang niet meer, want burlesque is vooral voor veel vrouwen een manier van (seksuele) zelfexpressie. Een programma met de documentaire Waves of Burlesque, een panelgesprek en een live show staat op 26 april in de Balie in Amsterdam en daarna tot en met juni in filmtheaters in het land.

“In deze fantasiewereld mag ik alles zijn wat ik wil”, zegt een van de drie geportretteerde vrouwen in Colina van Bemmels net geen half uur durende documentaire Waves of Burlesque. Zij ervaart haar optreden op een podium als burlesque-danser als “een soort bevrijding”. Een andere vrouw in de documentaire put een groot gevoel van eigenwaarde uit burlesque. Zij schaamde zich altijd voor haar grote borsten, maar “nu zijn mijn borsten mijn kracht”. Retorisch: “Mogen dikkerds niet sexy zijn?”

Waves of Burlesque wil misverstanden over burlesque uit de wereld helpen. Zoals dat burlesque striptease is. Dat is het niet. Het is een dansvorm, waarin het draait om verleiden en teasen, maar de danser ontkleedt zich niet helemaal. Ze gaat niet all the way, zegt een van de vrouwen in de documentaire. Toch hebben de vrouwen in de film te maken met een dubbele moraal in de samenleving: overal is erotiek, maar iemand op je werk die aan burlesque doet, nou nou, poe poe!

Dat het anders kan, bewijst een telefoongesprek van een van de vrouwen met haar oma. De burlesque-danser heeft haar foto’s gestuurd van een optreden. Oma reageert eerst een tikkeltje ontdaan, maar als haar kleindochter uitlegt dat ze op een podium iets maar niet alles uittrekt, een beetje flirt met het publiek en weer weggaat, stelt dat haar gerust. Met de opmerking dat alles verandert en dat de Charleston vroeger ook niet mocht, accepteert oma de burlesque-liefde van haar kleindochter.

Waves of Burlesque is een pleidooi om de moderne vorm van burlesque, ook wel New Burlesque genoemd, te zien als een uiting van zelfbewuste vrouwelijkheid en empowerment. Daarover valt meer te zeggen dan de film doet. Niet ter sprake komt dat burlesque in sommige feministische kringen omstreden is. Deze feministen zien ook in New Burlesque uitsluitend het behagen van mannen en spreken van neo-seksisme en vals-feminisme. Zonder male gaze geen burlesque, menen zij. Meningen genoeg, maar wie zich er echt in wil verdiepen komt naar een van de avonden.

Waves of Burlesque | t/m juni 2023 in diverse filmtheaters (zie website voor data en locaties)