Focus: Roze Filmdagen 2024

Het lgbtqi+ festival Roze Filmdagen pakt op de 27e editie groot uit met ruim honderdveertig speelfilms, documentaires en shorts. Het festival, dat van 13 t/m 24 maart in Het Ketelhuis worden gehouden, is voor iedereen interessant, ongeacht sekse, seksuele oriëntatie of genderidentiteit.

Hetero’s hebben het makkelijk in de bioscoop, want zij kunnen zich herkennen in de personages in verreweg de meeste films. Wie zich niet thuis voelt in deze categorie wordt slecht bediend door het filmaanbod in de reguliere bioscopen. Dat is geen nieuws, maar maakt een festival als Roze Filmdagen nog steeds hard nodig.

Het festival is ‘een warme welkome en veilige huiskamer voor iedereen, ongeacht hoe je je identificeert’, schrijft bestuursvoorzitter Wies Wagenaar in het voorwoord van de festivalkrant. Het doet dat, schrijft festivaldirecteur Werner Borkes, met ‘filmische vertellingen die anders niet of nauwelijks te zien zijn.’

Zoals Gondola van de Duitse regisseur Veit Helmer, de openingsfilm van het festival. Het in Georgië spelende romantisch drama draait om twee jonge vrouwen die als cabinebestuurder werken voor een kabelbaan die de kloof tussen twee dorpjes overbrugt. Zij komen elkaar onderweg steeds hoog in de lucht tegen en beginnen te flirten, waarbij ze steeds origineler manieren vinden om indruk op elkaar te maken. Zoals meer films van Helmer (Tuvalu, 1999; Absurdistan, 2008) is de film vrijwel dialoogloos . De kracht zit in de nonverbale communicatie en de visuele inventiviteit.

Het programma bevat te veel films om op te noemen. Een paar documentaires eruit gelicht. Dat Hongarije een homovijandig land is, is geen nieuws, maar dat verhindert een jong Roma-stel in Narrow Path to Happiness (Katalin Oláh) niet om de strijd aan te gaan met homofobie, racisme en armoede. Hoopgevend is ook Transfariana (Joris Lachaise). Daarin trouwt een veroordeelde FARC-leider met een transgender in een zwaar beveiligde gevangenis in Colombia. Het huwelijk leidt aanvankelijk tot een schandaal in de guerrillabeweging, maar later tot toenadering tot van de beweging tot organisaties van transseksuelen.

Over het belang van inspirerende films voor identiteitsvorming gaat Chasing Chasing Amy (Sav Rodgers). Kevin Smits klassieker Chasing Amy uit 1997, die vastgeroeste opvattingen over seksuele identiteiten onderuit schopte, betekende immens veel voor filmmaker Rodgers, destijds een tiener in het conservatieve Kansas. In de documentaire gaat hij op zoek naar Smith en de cast en belicht hij de betekenis van de film voor zijn leven.

De slotfilm van het festival is het Argentijnse Luces azules (Blue Lights) van Lucas Santa Ana. Een komisch en bitterzoet drama over een groep vrienden die bij elkaar komen om de zeventigste verjaardag van een van hen te vieren. Onder de oppervlakte sudderen geheimen en spanningen. Het leidt tot een film over liefde, vriendschap, verlies en de dynamiek van homoseksuele en lesbische relaties in een veranderende wereld. Voor de vertoning van de film vindt de uitreiking van de diverse awards plaats.

Roze Filmdagen | 13 t/m 24 maart 2024 | Het Ketelhuis, Amsterdam