Focus: Overleven in Amerika

Met het kooigevecht om het Amerikaanse presidentschap achter de rug vindt Kino in Rotterdam dat het tijd is voor het Amerika dat zelden het nieuws haalt. Met het programma This is America presenteert het zes speelfilms over de dagelijkse overlevingsstrijd van gewone Amerikanen.

We kennen de retoriek: Amerika is het land waarin iedereen gelijk is; leve de American Dream die alles mogelijk maakt. De retoriek is hardnekkig, maar er zullen weinig Amerikanen nog werkelijk in geloven. Begrijpelijk, want in Amerika is de mogelijkheid om op de sociale ladder te stijgen de afgelopen dertig jaar alleen maar afgenomen. Welvaart is meer en meer erfelijk geworden. Anders gezegd: wie voor een
dollar is geboren wordt nooit een twintig dollarbiljet.

Hoe te overleven? In Spike Lee’s Clockers (1995) zoekt een jonge knul in Brooklyn het in de drugscriminaliteit. De film toont de uitzichtloze situatie van jonge zwarte Amerikanen, zodat zij hun heil zoeken in de drugswereld. Winter’s Bone (2010) is het aangrijpende drama van Debra Granik waarin een jonge vrouw (doorbraak Jennifer Lawrence) op het platteland van Missouri op zoek gaat naar haar vader. Het leidt tot een tocht door een desolate wereld van trailerparken met mensen die de hoop op een beter leven hebben opgegeven.

In de geweldige, met acht Oscars bekroonde klassieker On the Waterfront (Eliza Kazan, 1954) gaat een havenarbeider (glansrol Marlon Brando) de strijd aan met een corrupte vakbondsleider. John Carpenters scifi-allegorie They Live (1988) levert met het beeld van de elite als op het werk van gewone Amerikanen parasiterende rijken, scherpe kritiek op de Amerikaanse maatschappij.

In Medium Cool (Haskell Wexler, 1969), een kruising van documentaire en fictie, ontdekt een cameraman (Robert Forster) dat zijn beelden van demonstraties en rellen in 1968 in Chicago door zijn mediabazen aan de FBI worden gegeven die ze uitpluist op verdachten. En in Blue
Collar (1978) tenslotte, de debuutfilm van Paul Schrader, binden drie arbeiders in een autofabriek in Detroit de strijd aan met het management en de vakbonden, die onder één hoedje met de bazen spelen.

This Is America, 21 november t/m 15 december, Kino Rotterdam.