Focus: Diva

LantarenVenster presenteert in het kader van de Diva-expositie in de Rotterdamse Kunsthal nog tot 7 januari het programma Diva, met films rond iconische diva’s uit heden en verleden, onder wie Beyoncé, Marilyn Monroe, Bette Davis en Liza Minelli.

Wanneer ben je een diva? Volgens het woordenboek als je “een glamoureuze en succesvolle vrouwelijke artiest of persoonlijkheid” bent. De Kunsthal hanteert het begrip breder en sluit ook mannen niet uit; zo rekent het ook Elton John onder de diva’s. Het selectiecriterium is – even ademhalen – “de ongeëvenaarde kracht en de grenzeloze, feminiene creativiteit van iconische artiesten, die met hun bravoure en ambitie de ‘status quo’ hebben uitgedaagd.”

LanterenVenster presenteert tot januari in het filmprogramma Diva nog negen films met acht vrouwen en één man die aan deze omschrijving voldoen. Alle films worden ingeleid. Komende week zijn twee films te zien: Looking for Oum Kulthum (Shirin Neshat), in samenwerking met het Arab Film Festival, niet met maar óver een diva: de legendarische Egyptische zanger Oum Kulthum. Op maandag volgt een film waarin niet alleen een diva te zien is, maar die ook door diezelfde diva werd geregisseerd: Yentl (1983), van en met Barbra Streisand.

In het op de geschiedenis van het vrouwenzangtrio The Supremes geïnspireerde Dreamgirls (Bill Condon, 2006) speelt de toen nog niet wereldberoemde Beyoncé. Een diva in de actieheldencategorie is Pam Grier, die in Foxy Brown (Jack Hill, 1975) als het titelpersonage onverschrokken het drugsmilieu in duikt op zoek naar de moordenaars van haar vriend.

Ingewikkeld wordt het bij Marilyn Monroe, van wie Some Like it Hot (Billy Wilder, 1959) is te zien. Was zij een diva die “met bravoure en ambitie de ‘status quo’ heeft uitgedaagd?” Of was zij eerder een slachtoffer van de ‘status quo’, de gevestigde patriarchale orde? Geen twijfel bestaat er over Bette Davis, die te zien is in All About Eve (Joseph L. Mankiewicz, 1950) als een theaterdiva die door een jonge rivale sluw van de troon wordt gestoten. Diva Liza Minelli is te zien in de klassieker Cabaret (Bob Fosse, 1972), als nachtclubzanger in het Berlijn van begin jaren dertig.

Is Robbie Williams ook een diva? LantarenVenster meent van wel en vertoont de biopic Better Man (Michael Gracey, 2024), over de ups en downs in Williams’ carrière en privéleven. De reeks besluit met Madonna, de zanger en veelvuldig door filmcritici neergesabelde acteur die een diva werd door haar rol van rebelse bohémien in Desperately Seeking Susan (Susan Seidelman, 1985).

Diva | 7 november 2024 t/m 7 januari 2025 | LantarenVenster, Rotterdam