Focus: Early and Obscure Apichatpong Weerasethakul

De Thaise filmmaker Apichatpong Weerasethakul kennen we van stilistisch grensverleggende, droomachtige en politiek geladen films. Zijn korte films zijn minder bekend. Eye Filmmuseum vertoont er 8 oktober tien onder de titel Early and Obscure Apichatpong Weerasethakul. Het programma wordt ingeleid door filmmaker Bram Ruiter en Filmkrant-redacteur Hugo Emmerzael.

Niemand vindt het vreemd dat schilders schetsen maken als vingeroefeningen en probeersels voor schilderijen. Over filmmakers die korte films maken als ontdekkingstocht op weg naar een grote film horen we zelden. Toch is dat wat Apichatpong Weerasethakul altijd heeft gedaan.

De filmmaker, die in 2010 met Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Life de Gouden Palm in Cannes won, maakt al zijn hele filmleven korte films. Soms als schetsen voor een grote film, soms als uitwijding of aanvulling. Zo maakte hij een aantal korte films voorafgaand aan Uncle Boonmee…, waaronder A Letter to Uncle Boonmee. De achttien minuten durende film gaat deels over het maken van de lange film, maar vooral over het gewelddadige verleden van een afgelegen Thais dorpje, waarin tieners en een ufo een rol spelen. Raadselachtig? Zeker, maar intrigerend raadselachtig.

Voor Weerasethakul zijn korte films vaak gedachteoefeningen. Dat heeft te maken met zijn werkwijze. De maker begint niet aan een film met een vast script, maar met ideeën en concepten, die hij eerst verkent in korte films. Dat kunnen films zijn met een crew, maar ook een door hemzelf met zijn telefoon gefilmd poëtisch shot. De vele korte films groeiden in de loop der jaren uit tot een omvangrijk archief, dat een uniek inzicht geeft in zijn werkwijze.

Wie dat wil ervaren moet het tien films tellende programma Early and Obscure Apichatpong Weerasethakul, georganiseerd in het kader van de reeks Eye on Art, niet overslaan. Te zien zijn de volgende films: Thirdworld (1997, 17 minuten), Nokia Short (2003, 2 minuten), Ghost of Asia (samenwerking met Christelle Lheureux, 2005, 9 minuten), My Mother’s Garden (2007, 7 minuten), Luminous People (2007, 15 minuten), Nimit (2007, 16 minuten), A Letter to Uncle Boonmee (Primitive project) (2009, 18 minuten), Empire (2010, 2 minuten), Monsoon (2011, 3 minuten) en Blue (2018, 12 minuten).

Het laatste woord is aan Weerasethakul: “Film is als een drug. Het is een schuilplaats wanneer je niet kan dealen met de werkelijkheid.”

Early and Obscure Apichatpong Weerasethakul | 8 oktober 2024 | Eye Filmmuseum, Amsterdam