Webfilm – 2 februari 2016

Welke web- en iPod-films komen er deze maand bovendrijven?

Judith Hofland is een multitalent. Ze studeerde theatervormgeving aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en schoolde zichzelf als filmmaker. Nu regisseert ze video- en audiotours door de openbare ruimte, die daarbij dienst doet als theatersetting.
In met open ogen, dat vorige maand op theaterfestival Oerol in première ging, wandelde je met een iPod Touch en een koptelefoon door de haven van West-Terschelling. Je hebt je ene oog op het minuscule beeldschermpje en je andere oog op de wereld om je heen. Instructies over de te volgen route komen van een donkerharige, uitdagende vrouw, die je tegelijkertijd prikkelt met de vraag of je haar wel zo slaafs zou moeten volgen.
Halverwege breekt op de iPod het NOS-journaal in met nieuwsflitsen. Er is een virus uitgebroken tijdens Oerol en de autoriteiten overwegen het eiland te isoleren. Vervolgens wandel je een hotel binnen en zie je ineens meisjes met mondkapjes langs de route opduiken. De fysieke werkelijkheid en de werkelijkheid op het scherm beginnen door elkaar te lopen. Ben je bereid de ernst van de situatie in te zien? Of gaat het om de zoveelste mediahype?
Een commentaar op het manipulatieve karakter van de massamedia — dat hebben we vaker gezien. Maar Hofland waarschuwt ook voor de groeiende invloed van mediatechnologie op ons bewustzijn. Straks loopt iedereen over straat met oortelefoons en zonnebrillen waarop beelden kunnen worden geprojecteerd. YouTube-filmpjes, navigatiekaarten, het laatste nieuws, je tovert ze altijd en overal tevoorschijn.
met open ogen laat ook zien hoe filmmakers hun medium kunnen vernieuwen met behulp van digitale media. Het gebruik van de omgeving is in de cinema, in tegenstelling tot het theater, een ondergeschoven kindje. Mobiele vertoningsapparatuur zoals smartphones en iPod video’s kunnen daar verandering in brengen. Hofland laat de fysieke omgeving en de wereld op het scherm soepel in elkaar vervloeien, met beangstigend resultaat. Wie durft haar voorbeeld te volgen?

Niels Bakker

De videotour met open ogen is ook op het Over het IJ festival te lopen. Van 2 tot en met 12 juli. Vertrekpunt: Amsterdam Centraal.