Vergeten zilver: Anna Karina

In de rubriek Vergeten zilver wordt stilgestaan bij vergeten, markante of ondergewaardeerde acteurs en actrices. Zoals Anna Karina.

Wat is het toch moeilijk om nog iets nieuws te zeggen over Jean-Luc Godards Pierrot le fou (1965). Het is gemakkelijk te schrijven dat het een meesterlijke film is, een speerpunt van de Franse cinema van de jaren zestig, een 110 minuten durend brok schizofrenie, een bedrieglijk liefdesverhaal. Een film over De Liefde volgens Nietzsches adagium ‘There is always some madness in love, but there is also always some reason in madness‘.

Godard laat in Pierrot le fou Jean-Paul Belmondo en Anna Karina (‘het laatste romantische koppel’) op de vlucht slaan. Belmondo heeft genoeg van zijn bourgeoisiebestaan en neemt maîtresse Karina mee op een reis van Parijs naar het zuiden, de mediterrane sferen lonken, maar onderweg moeten er nog wel wat mensen vermoord worden, en moet er worden geflirt en gedanst. Belmondo eist van de Esso-pompbediende een tijger in zijn tank, terecht, want het noodlot zit hen op de hielen.

Natuurlijk is de crux van de film dat niet hun achtervolgers, maar zijzelf hun noodlot vormen. Belmondo kijkt daarbij ongekend zelfverzekerd rond, maar het is Anna Karina die de film draagt, er het hart van vormt en een onvergetelijk cinematografisch enigma neerzet. Of dit masochisme of ware devotie van Godard is, dat blijft onduidelijk, maar feit is dat de regisseur en Karina van 1961 tot 1967 getrouwd waren.

Karina’s filmische hoogtepunten regen zich in de jaren zestig, haar enige succesvolle periode, aaneen: Bande à part, Alphaville, Une femme est une femme. Het voormalige Deense topmodel (echte en minder lekker bekkende naam: Hanne Karen Blarke Bayer) was populair in de kringen die er destijds toe deden, zag er spectaculair prachtig uit (die ogen!) en kon een heel aardig potje acteren. Vooral in Pierrot le fou valt ze niet te duiden en is zo dus de belichaming van Godards poging onderbuik en brein voortdurend te kietelen. Wanneer ze met een schaar speelt – Raoul Coutards camera vangt de scène in close-up en met een wijde lens – lijkt ze het beeld door midden te willen knippen, alsof Godard tegen zijn kijkers zegt: kijk maar uit, hier heeft Anna de macht. Hij heeft gelijk.

De nieuwe Criterion-dubbeldvd van Godards tiende film bevat fantastische extra’s en ziet er prachtig uit, gelukkig, want de cinemascopefotografie van Coutard is nog steeds oogverblindend. Vooral wanneer de twee anti-helden de Middellandse Zee bereiken: het azuurblauw spat van het scherm, onbeschrijflijk mooi. Veel nieuws heb ik niet over Pierrot le fou kunnen zeggen, maar alstublieft, heeft u de film nog nooit gezien, koop deze dvd, want cinema zag er zelden zo modern, fris, onnavolgbaar en kleurrijk uit als in Godards handen in 1965. Met dank aan Anna Karina.

Pierrot le fou is te koop op dvd (The Criterion Collection, import).