Redactioneel – 6 juli 2016

Een van de beste korte films van de afgelopen jaren is Kevin B. Lee’s Transformers: The Premake, een preconstructie van Transfomers: The Age of Extinction aan het hand van fanvideo’s, trailers en officieel promotiemateriaal. De half uur durende ‘desktop documentaire’ geeft een ontnuchterend inkijkje in de manier waarop grote studio’s van a tot z proberen te sturen welke informatie over een film wanneer en voor wie beschikbaar komt. Alles rondom dat soort films is marketing. Zelfs ‘candid video’s’ van fans of passanten zijn ‘geregisseerd’: de producenten bepalen immers welke scènes ze in de openbare ruimte opnemen (en dus weer kunnen gelden als een publiciteitsstunt) en welke niet.
Wie zin heeft om zich te wagen aan ‘Dunkurk’ (dixit Ronald Rovers), een making of van Christopher Nolans Bodega Bay a.k.a. Dunkirk waarvoor hij met zijn hele entourage in het Nederlandse vissersdorpje Urk neerstreek, komt van een koude kermis thuis. In ruil voor de één miljoen cash rebate van het Nederlands Filmfonds kocht Nolan ook het recht op de openbare ruimte af. Volgens ooggetuigen is het gedeelte van de haven dat als uitvalsbasis wordt gebruikt voor de opnames op het IJsselmeer afgezet met zwarte schermen en op moment van schrijven laat de webcam op de haven achter die schermen alleen een wapperende Nederlandse vlag zien. Het is dan ook zondag in Urk.
Op YouTube (zie de links op filmkrant.nl) duiken desondanks de eerste filmpjes op van oorlogsschepen en een koffiedrinkende Nolan in waterig zonnetje.
De slimme schipper die met zijn rondvaartboot dacht een slaatje uit een speciale ‘Filmset Cruise’ te slaan, werd teruggefloten. Volgens de site van Omroep Flevoland zouden "Nederlanders die bij de internationale filmproductie betrokken zijn hem verteld hebben dat de plannen voor een Urker filmset-cruise op het Amerikaanse hoofdkantoor van filmstudio Warner Bros. met ‘angst en beven’ zijn gevolgd."
Ik geef meteen toe dat ik teveel films heb gezien, met name in het genre waarin Warner Bros. in de jaren dertig en veertig groot was, dus ik zie voor mijn geestesoog direct een Edward G. Robinson-achtige figuur met een vioolkistje een goed gesprek met de veerbootkapitein voeren die vervolgens meedeelt "trots te zijn dat regisseur Christopher Nolan in Flevoland is neergestreken voor een deel van de filmopnames en Nederland niet onaantrekkelijk wil maken voor toekomstige filmprojecten."
Of heet zo iemand in Nederland gewoon de dominee? Of de Wethouder van Financiën?
De geheimzinnigheid op de set bij Nolan is enorm. Elke Urker die iets met de film te maken zou kunnen hebben heeft een geheimhoudings­contract moeten tekenen. Tot zover niets vreemds. Dat is de gebruikelijke paranoia van de mainstream cinema.
Toch benieuwd hoe ze dat straks op het IJsselmeer gaan doen: de filmlocatie is geheel met boeien afgezet. Het wachten is op de eerste particulier met drone.

Dana Linssen | @danalinssen

Met dank aan Omar Larabi.