Op ooghoogte #54
Grease
Mark Cousins (The Story of Film) schrijft maandelijks over film en beeldassociaties. Zijn nieuwe film over Orson Welles is te zien op het Filmfestival Cannes. Maar deze maand dacht hij aan dansen.
Ik wist niet waar ik deze maand over moest schrijven, waarop Dana Linssen, hoofdredacteur van de Filmkrant, zei: "Schrijf over het eerste beeld dat in je opkomt als je je ogen dichtdoet."
En dat was dit. Twee mensen in het zwart, gefilmd met een lange lens, zodat het beeld is afgeplat. Samen vormen ze een grafische figuur, dat een beetje op het Chinese pictogram voor water lijkt.
Het komt uit de film Grease (1978), destijds een immens populaire film over jonge liefde en balans tussen passie en cool. Hij zit vol met tienerarchetypes, pictogrammen van jeugd zou je kunnen zeggen. En het was een verhaal over compromissen, over elkaar halverwege ontmoeten. Het meisje, Sandy, was te fifties, te preuts, en moest een beetje kekker worden. De jongen, Danny, was te sixties, te ruig, en moest een beetje zachter worden. Allebei bewogen ze een beetje naar elkaar toe, en kwamen bij elkaar in het midden uit.
Ik zag de film toen ik twaalf was en me met mannelijkheid begon bezig te houden. Was Sandy zoals meisjes zouden zijn? En Danny zoals ik zou worden?
Ik hoopte het. De wereld van Grease was niet eenvoudig — er werd gepest, er was racisme — maar hij was utopisch omdat er dans in z’n hart zat. Oh, zat er ook maar dans in het hart van het echte leven.
De sjieke critici haalden hun neus op voor de film toen hij uitkwam. Ze houden niet genoeg van archetypen en pictogrammen. Die vinden ze te simpel, niet literair genoeg, niet kritisch genoeg, niet analytisch genoeg. Ik hou van films die dat ook zijn, maar als ik eerlijk ben geef ik de voorkeur aan kunst met eenvoudiger, elementairder oppervlakken. Twee zwarte lichamen die samen een figuur vormen. Ik ben niet zo dol op de meeste mainstream cinema van vandaag de dag, maar er is ook heel veel wat ik wel goed vind — zoals de Hollywoodfilm The Greatest Showman over PT Barnum — omdat die ook vol zat met watertekens, pictogrammen, rotstekeningen. Hij nam me mee terug naar de Shake Shack, een plek waar ik graag kom.
Mark Cousins | @markcousinsfilm