Mening – 20 december 2015

Heel verfrissend om dit jaar eens vanuit de lucht naar Cannes te kijken. Normaliter lijkt een bezoekje aan het grootste en meest hectische filmfestival ter wereld voor een filmjournalist nog het meeste op een verblijf in een mierenhoop. Als je er middenin zit is al dat geren en gerace van persvoorstelling naar interview volkomen logisch. Maar als filmliefhebber-van-een-afstandje maak je in kranten, blogs en tv-programma’s een heel andere festival mee. Wat viel op?
1 Redacties hebben er een onverklaarbaar plezier in om elk jaar de volgende onervaren verslaggever/presentator/dagjesjournalist naar het festival te sturen om te vertellen over zijn/haar ervaringen als Kuifje in Cannes-land. Maar tenzij krantenlezers c.q. tv-kijkers elk jaar lijden aan acute amnesie, zou je er toch vanuit kunnen gaan dat de meesten van hen (en bovendien: de geïnteresseerde doelgroep!) wel weten dat er in Cannes handtekeningenjagers de sterren staan op te wachten en andere zaken die niet zo heel erg anders zijn dan bij pak ‘m beet een optreden van de Toppers. De volgende keer weer stukken over de films graag!
2 Het gemopper op de selectie. Door van tevoren in een wanhopige poging tot zelflegitimatie het Cannes-programma enorm op te hypen, kan het ter plekke niet anders dan tegen vallen. Terwijl iedereen sinds jaar en dag weet dat het om die pakweg vijf films gaat die er wel bovenuit steken. Waarom daar dan niet over geschreven? Er valt daar namelijk nog een hoop te ontdekken. En: waar zijn die hooggespannen verwachtingen trouwens op gebaseerd? Op:
3 Semi-journalistieke napraterij. De Cannes-films zijn echte premières, slechts in een enkel geval zijn ze van tevoren gezien, en meestal niet door journalisten. Dus wie is diegene die beweert dat film zus en zo een grote kanshebber voor de Gouden Palm is? Meestal een belanghebbende. Schakel daarbij ook het festival zelf niet uit. Juliette Binoche op de poster en in Abbas Kiarostami’s copie conforme is een staaltje uitstekende marketing.
4 Cannes = kunst en commercie, de bovenwereld van de auteursfilms en de onderwereld van de markt. Die twee kunnen niet zonder elkaar. Maar moeten wel zonder elkaar. Dit jaar werd die kloof voor het eerst als iets negatiefs gezien. En vooral: als iets dat overbrugd zou moeten worden. Waarom? Op de Dokumenta of de Biénnale gaat het toch ook in eerste instantie over de kunst en niet over posters en koekblikken en de smaak van de massa?

Dana Linssen