Filmfocus – 1 februari 2016

Delons woede
filmmuseum.nl
Hij is al jaren meer in de buurt van renpaarden te vinden dan op filmsets, maar de 73-jarige Alain Delon is misschien wel de laatste grote mannelijke Europese filmster. Het Filmmuseum presenteert van 2 juli t/m 26 augustus een omvangrijk retrospectief over de acteur, die tientallen jaren ongekend populair was. Tegenwoordig heeft ieder Europees land zijn eigen wereldberoemde sterren die buiten de landsgrenzen niemand kent, maar Delons naam kende in de jaren zestig en zeventig iedere Europese bioscoopbezoeker. Mannen en jongens waren jaloers op zijn natuurlijke machismo en meisjes en vrouwen vielen voor zijn uiterlijk. Delon was even populair als Brad Pitt nu, maar verder gaat de vergelijking mank, want de Fransman was geen watje, maar een ruig ongeleid projectiel. Opgegroeid in een gebroken gezin bezat Delon een enorme agressie, die hem gemakkelijk fataal had kunnen worden. Op zeventienjarige leeftijd ging hij in dienst. Een paar maanden later werd hij naar Vietnam gestuurd, waar Frankrijk een koloniale oorlog uitvocht. Delon keerde heelhuids terug en maakte in 1957 zijn acteerdebuut. Drie jaar later brak hij door met plein soleil (René Clement). De rest is geschiedenis: de acteur werd een ster, die misschien nog wel vaker in roddelbladen dan in filmbladen stond. Zijn relaties met actrices — hij leefde vijf jaar met Romy Schneider — zorgden altijd voor nieuws. Een buitenbeentje was hij met zijn politieke opvattingen. Delon sprak zich uit voor de doodstraf en de politicus Le Pen noemde hij ‘zijn vriend’. Delon dankt zijn carrière aan het vermogen om agressie en woede in personages voelbaar te maken. Hoogtepunten in zijn meer dan tachtig films tellende oeuvre zijn de policiers die hij met Jean-Pierre Melville maakte: le samouraï (1967), le cercle rouge (1970) en un flic (1972). Bijzonder is dat Delon zowel publieksfilms als artfilms maakte. De acteur was te zien in succesvolle gangsterfilms als borsalino (Jacques Deray, 1970), maar ook in films van Visconti (il gattopardo en rocco en zijn broers) en Godard (nouvelle vague, 1990). Naast het bijna dertig films tellende retrospectief is er ook een tentoonstelling over Delon in het Filmmuseum. De Vrije Academie voor Kunsthistorisch Onderwijs haakt aan met drie lezingen op drie zaterdagmiddagen (4, 11 en 18 juli). Een selectie uit het retrospectief is te zien in Chassé Cinema in Breda, Plaza Futura en Concordia Cinema in Enschede.

Zuurstof
Het is zomer en dus worden overal in het land filmprojectoren naar buiten gesleept, zodat de verstokte cinefiel weer eens wat zuurstof krijgt. Door in de buitenlucht film te kijken, slaat hij twee vliegen in één klap: hij komt tegemoet aan zijn verslaving en werkt aan zijn gezondheid. Deze zomer kan dat op zijn minst op tien plekken. In Amsterdam kan worden gekozen uit vier locaties. De Hermitage presenteert in samenwerking met het Filmmuseum zes openluchtvertoningen: 22 juli matchpoint (Woody Allen, 2005), 23 juli anna karenina (Bernard Rose, 1997), 24 juli vanya on 42nd street (Louis Malle, 1994), 25 juli doctor zhivago (David Lean, 1965), 28 aug. sita sings the blues (Nina Paley, 2008) en 29 aug. heisser sommer (Joachim Hasler, 1968). Ook op het terras van het Filmmuseum kan worden gekeken naar films: 31 juli the general (Buster Keaton, 1926), 7 aug. fados (Carlos Saura,2007), 14 aug. juno (Ivar Reitman, 2007) en 21 aug. rear window (Alfred Hitchcock,1954). Ook het Ketelhuis vertoont films buiten: 18 juli NPS-Kort (tien korte films), 25 juli eldorado (Bouli Lanners, 2008), 1 aug. le vélo de ghislain lambert (Philippe Harel, 2001), 8 aug. juno (Ivar Reitman, 2007), 15 aug. you the living (Roy Andersson, 2007) en 22 aug. aanrijding in moscou (Christophe van Rompaey, 2008). Filmtheater Rialto vertoont films op het Marie Heinekenplein: 19 aug. gigante (Adrian Biniez, 2009), 20 aug. nog onbekend, 21 aug. london river (Rachid Bouchareb, 2009) en 22 aug. française (Souad El-Bouhati, 2008).

london river

Meer zuurstof
Ook buiten Amsterdam gaan de projectoren naar buiten. Onder meer in de Haagse openluchtbioscoop Spui van 19 t/m 23 aug. De titels zijn nog onbekend. Van de openluchtbioscoop Zuiderpark zijn de films wel bekend: 13 aug. pranzo di ferragosto (Gianni di Gregorio, 2008), 14 aug. eden (Michael Hofmann, 2006), 26 aug. hairspray (Adam Shankman, 2007) en 27 aug. soul power (Jeffrey Levy-Hinte, 2008). Filmhuis De Keizer in Deventer organiseert drie buitenvertoningen op de Brink: 21 aug. vicky cristina barcelona (Woody Allen, 2008), 21 aug. slumdog millionaire (Danny Boyle, 2008) en 22 aug. bienvenue chez les ch’tis (Dany Boon, 2008). In Plaza Futura in Eindhoven staat de projector in juli en augustus iedere dinsdag- en vrijdagavond buiten. Te zien zijn: 3 juli wrong side up (Petr Zelenka, 2005), 7 juli eldorado (Bouli Lanners, 2008), 10 juli les parapluies de cherbourg (Jacques Demy, 1964), 14 juli man on wire (James Marsh, 2008), 17 juli be kind rewind (Michel Gondry, 2007), 21 juli peur(s) du noir (Charles Burns e.a., 2007), 24 juli coraline (Henry Selick, 2009), 28 juli aanrijding in moscou (Christophe van Rompaey, 2008), 31 juli el orfanato (Juan Antonio Bayona, 2007), 4 aug. the life aquatic with steve zissou (Wes Anderson, 2004), 7 aug. ong-bak (Prachya Pinkaew, 2003), 11 aug. moonstruck (Norman Jewison, 1987), 14 aug. the host (Bong Joon-ho, 2006), 18 aug. proibido proibir (Jorge Durán, 2007), 21 aug. i’m not there (Todd Haynes, 2007), 25 aug. as it is in heaven (Kay Pollak, 2004) en 28 aug. into the wild (Sean Penn, 2007).

Nog meer zuurstof
Filmhuis De Bussel in Oosterhout vertoont films op het terras van eetcafé La Cantina. Te zien zijn: 11 juli eden (Michael Hofmann, 2006), 18 juli un baiser s’il vous plaît (Emmanuel Mouret, 2007), 25 juli kebab connection (Anno Saul, 2004), 1 aug. mio fratello è figlio unico (Daniele Luchetti, 2007) en 8 aug. unmistaken child (Nati Baratz, 2008). Filmclub Schijndel organiseert 29 aug. in het City Theater een openluchtfestival met nog onbekende titels. En ten slotte vertoont het Fraterhuis in Zwolle 10 aug. vicky cristina barcelona (Woody Allen, 2008).

mio fratello è figlio unico

Dans en film
cinedans.nl
"De moderne dansfilm is allang niet meer alleen ‘beweging op het witte doek’", schrijft Janine Dijkmeijer in de brochure van het dansfilmfestival Cinedans. De directeur van Cinedans wijst erop dat dans en beweging ook terug zijn te vinden in installaties, interactieve projecten en videoclips. Wie wil weten hoe het precies zit, kan van 1 t/m 11 juli in Amsterdam terecht bij Cinedans, dat wordt gehouden in Cinema De Balie, de Melkweg, Theater Bellevue, Paradiso en Caszuidas. Naast een internationale selectie van dansfilms is er een studentenprogramma en een retrospectief van het werk van filmmaker Wim Vandekeybus. Ook zijn er lezingen en workshops.

Zwendel, muziek en mode
kriterion.nl
Filmtheater Kriterion in Amsterdam staat de hele zomer, van 2 juli t/m 26 aug., onder de titel DocNights in het teken van de documentaire. Een van de onderwerpen is zwendel. Hoe makkelijk laten mensen zich oplichten? Nogal makkelijk, bewijst de documentaire czech dream (Vit Klusak, Filip Rumanda, 2004). De film volgt de reacties op een (fake)campagne voor een nieuwe supermarkt, die helemaal niet bestaat, maar waar op de zogenaamde openingsdag wel honderden kooplustige mensen naartoe komen. gonzo, the life and work of dr. hunter s. thompson (Alex Gibney, 2008) portretteert schrijver, journalist en cultfiguur Hunter Thompson, bij wie waarheid en fantasie vrolijk door elkaar liepen. In the yes-men (Dan Ollman e.a., 2003) trekken een paar antiglobalisten een streepjeskostuum aan en bezoeken ze aandeelhoudersvergaderingen, waar ze idiote voorstellen doen, die toch door de aanwezigen serieus worden genomen. Muziek is een tweede onderwerp. Onder meer te zien is soul power, een documentaire over het optreden van R&B artiesten als James Brown in 1974 in Zaïre ter gelegenheid van de legendarische bokswedstrijd tussen Mohammed Ali en George Foreman. Het derde onderwerp is mode. Er zijn onder meer twee documentaires over Coco Chanel te zien.

the yes men

Drie filmmakers, drie trilogieën
smartprojectspace.net
Smart Cinema in Amsterdam presenteert drie trilogieën van filmmakers, die lak hebben aan de conventionele cinema. In the loner’s trilogy, die bestaat uit drie korte films van de Singaporese regisseur Chang Kang Yee, draait het zoals de titel al doet vermoeden om eenzaamheid. De Amerikaanse filmmaker Daniel Gordon werpt in zijn north korean trilogy licht op de gesloten Noord-Koreaanse samenleving. En andrzej leszczyc trilogy is een semi-autobiografie van de Poolse filmmaker Jerzy Skolimowski, van wie dit jaar op het filmfestival in Rotterdam een retrospectief was te zien.

De andere Paul McCarthy
hoogt.nl
Dankzij het kunstminnende klimaat in Rotterdam kent heel Nederland sinds een paar jaar de Amerikaanse kunstenaar Paul McCarthy. Zijn grote beeld van de Kerstman met een buttplug in zijn hand, leidde in Rotterdam tot zoveel protest dat het beeld lange tijd nergens te zien was. Dat McCarthy meer doet dan Kerstmannen met seksspeeltjes maken, is van 3 juli t/m 13 sept. te zien op de McCarthy-expositie in de Botanische Tuinen op het Uithof in Utrecht. Te zien zijn een tiental grote opblaasbare sculpturen. Om bewonderaars van de beruchte Kerstman niet teleur te stellen, staat er ook een rozerood opblaasexemplaar van hem op de expositie. In het kader van de tentoonstelling vertoont filmtheater ’t Hoogt 22 juli en 26 aug. onder de titel ‘Air pressure’ films van Paul McCarthy.

Tijd voor Cuba
images.nu
Het is zomer dus komt de swingende tropische variant van het communisme weer in beeld. Ofwel: het is tijd voor Cuba. Het Filmtheater Images in Groningen vertoont deze zomer zeven Cubaanse films en één Amerikaanse film over het leven op het eiland. De Cubaanse films zijn: memorias del subdesarrollo (Tomás Gutiérrez Alea, 1968), fresa y chocolate (Tomás Gutiérrez Alea, 1994), las aventuras de juan quin quin (Julia Garcia Espinosa, 1967), lucía (Humberto Solás, 1967), vampiros en la habana! (Juan Padrón, 1985), habana blues (Benito Zambrano, 2005) en la muerte de un burócrata (Tomás Gutiérrez Alea,1966). De Amerikaanse film is het kritische before night falls (Julian Schnabel, 2000), over het leven van de dissidente Cubaanse dichter Reinaldo Arenas.

Viva enzovoorts
lantaren-venster.nl
Filmtheater Lantaren/Venster zoekt het onder de titel Spaanse zomerfilms in de Spaanse hitte. Te zien zijn: vacas (Julio Medem, 1992), todo sobre mi madre (Pedro Almodóvar, 1999), volver (Pedro Almodóvar, 2006), azuloscurocisinegro (Daniel Sánchez Arévalo, 2006), tapas (José Corbacho, 2005), compassionate sex (Laura Maña, 2000), solas (Benito Zambrano, 1999) en tango (Carlos Saura, 1998).

Briljante animatie
lumiere.nl
Filmtheater Lumière in Maastricht presenteert naar aanleiding van de première van ponyo on the cliff by the sea (Hayao Miyazaki) een mini-retrospectief van de Japanse animatiestudio Ghibli. Te zien zijn vijf films van de studio: the cat returns (Hiroyuki Morita, 2002), tales from earthsea (Goro Miyazaki, 2006), pompoko (Isao Takahata, 1994), ponyo on the cliff by the sea (Hayao Miyazaki, 2008); spirited away (Hayao Miyazaki, 2001) en howl’s moving castle (Hayao Miyazaki, 2004).

howl’s moving castle

Thuisblijven en toch backpacken
uitkijk.nl
Filmtheater de Uitkijk gaat onder de titel ‘Down under’ naar Australië op vakantie. Te zien zijn: whale rider (Niki Caro, 2002), rabbit-proof fence (Phillipe Noyce, 2002), an angel at my table (Jane Campion, 1990), shine (Scott Hicks, 1996), ten canoes (Rolf de Heer, Peter Djigirr, 2006), the proposition (John Hilcoat, 2005) en the piano (Jane Campion, 1993).