Evenementen (focus) – 21 oktober 2015

Film in De Kring
Shortcutz is niet de fout gespelde titel van Robert Altmans Short Cuts, maar een wekelijks gratis filmevenement in de Amsterdamse sociëteit De Kring. Het programma bestaat altijd uit vertoningen van twee korte films, gevolgd door Q&A’s met de makers, waarna een speciale gast uit de filmwereld wordt geïnterviewd aan de hand van fragmenten uit zijn of haar werk. Shortcutz richt zich op mensen die in de filmwereld werken — kunnen ze fijn netwerken — maar iedere geïnteresseerde is welkom. Het nieuwe seizoen begon begin september met Ariane Schluter en Ben Sombogaart. Die avonden zijn voorbij, maar 22 september is het de beurt aan Diederick Koopal. Hij komt vertellen waarom hij zijn succesvolle carrière van reclamefilmer inruilde voor een onzekere toekomst als filmmaker. Die toekomst is na twee succesfilms (De marathon en Bloed, zweet en tranen) overigens een stuk minder onzeker. Voordat Koopal aan het woord komt en fragmenten uit zijn werk te zien zijn, staan er twee korte films op het programma. In Atrocitas (Cristhian Andrews) staat een bestuurder voor een gewetensconflict als de oproerpolitie een demonstratie van vrouwen uit elkaar slaat. In Phantom Napalm (Parick Louwerse) steekt een tienjarig jongetje met zijn broer en neef vuurwerk af om geesten te verjagen. De angst slaat toe als zij daadwerkelijk een geest menen te ontmoeten. Op 29 september zijn er geen filmvertoningen en gasten, omdat 1 oktober de honderdste Shortcutz wordt gevierd. Niet in De Kring, maar in Cloud Nine in TivoliVredenburg tijdens het Nederlands Film Festival. Het jubileum wordt gevierd met een veiling van props uit Nederlandse films. Daarna is er een party, met Nederlandse acteurs als dj. Op 6 oktober komt Sacha Polak, de regisseur van Zurich, naar De Kring. Welke korte films dan te zien zijn, is nog onbekend.

shortcutznetwork.com dekring.nl

Vijf arthousefilms op één dag
Wie niet wil wachten tot ze in de bioscoop belanden, maar al eerder vijf spraakmakende arthousefilms wil zien, moet het dertiende PAC (Pathé Alternatieve Cinema) Festival op 18 oktober niet overslaan. De vijf films zijn die dag in elf steden voor 28 euro te zien. Een van de films is de in de jaren vijftig spelende, romantische Patricia Highsmith’ thriller Carol, waarin door Cate Blanchett en Rooney Mara gespeelde personages een onmogelijke liefde beleven. Jaren vijftig en onmogelijke liefde: inderdaad, de regisseur is Todd Haynes, die eerder het aangrijpende, in de jaren vijftig spelende Far from Heaven over een onmogelijke liefde maakte. Ook te zien is Me and Earl and the Dying Girl (Alfonso Gomez-Rejon), waarin een tiener ontdekt wat werkelijk van waarde is als hij bevriend raakt met een terminaal zieke klasgenoot. De film overstijgt het format van de melodramatische tearjerker en won op het Sundance Festival de jury- en de publieksprijs. Pawn Sacrifice (Edward Zwick) duikt in het hoofd van Bobby Fischer. De film portretteert de excentrieke schaakkampioen, die geen gebrek had aan obsessies en waandenkbeelden, tijdens zijn voorbereiding op het legendarische duel om de wereldtitel met Boris Spasski in 1972 in Reykajavik. In de zwarte komedie A Perfect Day (Fernando León de Aranoa) probeert een groepje hulpverleners tijdens de oorlog in Bosnië de watervoorziening in een dorpje te redden. Van een andere orde is het Holocaust­drama Son of Saul, de debuutfilm van de Hongaar László Nemes, dat vier prijzen won in Cannes. De in oktober 1944 in het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau spelende mokerslag voert een Joodse gevangene op, die als Sonderkom­mando moet helpen met het verbranden van de lijken van vergaste Joden. Als hij in een lijk zijn zoontje denkt te herkennen, wil hij de jongen een Joodse begrafenis geven. Afgaande op de reacties van buitenlandse critici is de omschrijving ‘gruwelijke afdaling in de hel’ bij deze film een eufemisme.

pathe.nl/pacfestival

Carol

Weesperzijde Film Festival
Volgens Wikipedia is de aan de Amstel gelegen Amsterdamse Weesperzijde ‘een lommerrijke straat met monumentale negentiende-eeuwse panden aan de bebouwde kant en woonboten aan de overzijde’. Daar is geen woord van gelogen, maar aan de Weesper­zijde, en in de buurt erachter, die de Weesperzijdestrook wordt genoemd, zijn ook veel filmbedrijven gevestigd. Waaronder Bind Film (‘Met Bind vertellen we verhalen over de wereld van nu’), dat onder meer Remy van Heugtens voor tien Gouden Kalveren genomineerde Gluckauf produceerde. Ook realiseerde het bedrijf de voor twee Gouden Kalveren genomineerde tv-film Een goed leven van Aaron Rookus. Ook Michiel van Erps productiebedrijf De Familie zit in deze buurt, evenals P­etra Goedings Phanta Vision (twee Kalverno­mi­na­­ties voor Peter Hoogendoorns speelfilmdebuut Tussen 10 en 12). Dat geldt ook voor Pieter Kuijpers Pupkin Film (Aanmodderfakker, Hemel op aarde) en Revolver (Supernova). Genoeg reden voor het Weesperzijde Filmfestival, dat in het weekend van 9 t/m 11 oktober in het Volkshotel (het voormalige Volkskrantgebouw) wordt gehouden. Aan het programma wordt nog gewerkt, maar producenten en filmmakers tonen op het festival oud en nieuw werk en work in progress. Naast vertoningen in het Volkshotel staan op 11 oktober onder het motto ‘Chambres d’amis’ de deuren van de productiebedrijven wijd open, zodat iedereen een blik achter de schermen kan werpen. Producenten en filmmakers tonen dan recent werk, waarover bezoekers met hen in gesprek kunnen gaan. De aftrap van het Weesperzijde Filmfestival is vrijdagmiddag 9 oktober. Niet in het Volkshotel, maar op de Hoge­school Amsterdam, met een filmvoorstelling en een debat over jeugdfilms.

weesperzijdefestival.nl/filmfestival

Aanmodderfakker

Boeddhistisch Filmfestival
Het Buddhist Film Festival Europe — waarom niet meteen Buddhist Film Festival World? — is het enige religieuze filmfestival in Neder­land. Of is het een filosofisch filmfestival? Laten we het houden op een spiritueel festival. Het filmfestival wil een bijdrage leveren aan ‘een beter begrip en bredere waardering van het boeddhisme’ en doet dat met ‘een brede en flexibele definitie van boeddhistisch’. Het festival viert van 2 t/m 4 oktober in EYE zijn tienjarige lustrum met als thema Compassie. Het urgente thema is op het festival te vinden in ‘spirituele kwaliteitsfilms met een hoog contemplatief gehalte’, maar ook in een paneldiscussie. Daaraan wordt deelgenomen door James Doty, neurochirurg en directeur van het Stanford Univer­sity Center for Compassion and Altruism Research; zenmeester, schrijfster en politiek activiste Angel Kyodo Williams; theatermaker Adelheid Roossen en filosoof Henk Oosterling. Het festival opent met Golden Kingdom (Brian Perkins). De speelfilm uit Myan­mar (Birma) portretteert vier jonge monniken in een klooster. De slotfilm van het festival is Tsai Ming-liangs Journey to the West, dat een boeddhistische monnik volgt door de straten van Marseille. Ook te zien is het gerestaureerde meesterwerk Banshun van Yasujirô Ozu, waarin een jonge vrouw die voor haar oude vader wil blijven zorgen door haar omgeving wordt gepusht om te trouwen. Wie denkt dat kluizenaars niet meer bestaan, moet de documentaire Hermits gaan zien, waarin de Amerikaan Bill Porter naar Chinese heremieten terugkeert over wie hij vijfentwintig jaar geleden een boek schreef. Ook bijzonder is On the Road (Lee Chang-jae), dat verslag doet van het leven in een eeuwenoud boeddhistisch vrouwenklooster in Zuid-Korea. Over een ander ‘on the road’ gaat het in de documentaire Lawrence Ferlinghetti: A Rebirth of Wonder. De film portretteert de legendarisch uitgever van de schrijvers van de Beatgene­ratie. Ferlinghetti gaf onder meer Jack Kerouacs On the Road uit. Wat de Beatgeneratie met boeddhisme te maken heeft? Het Buddhist Film Festival Europe vat zoals gezegd het boeddhisme breed op.

bffe.org

Journey to the West

Architecten in soorten en maten
De mannen en vrouwen zie je zelden, maar hun werk kun je niet over het hoofd zien. Je houdt ervan, het laat je onverschillig of je haat het. We hebben het over architecten, de beroepsgroep die bepaalt hoe het bebouwde landschap eruit ziet. Net als bij voetbal heeft iedereen een mening over wat zij maken. Er zal dan ook stevig gedebatteerd worden op het Architec­ture Film Festival Rotterdam, waarvan de achtste editie van 8 t/m 10 oktober in LantarenVenster wordt gehouden. Op het festival, dat vorig jaar zesduizend bezoekers trok en daarmee ’s werelds grootste filmfestival over architectuur is, zijn meer dan honderd korte en lange documentaires en speelfilms te zien. Het centrale thema is Global Home. Daarbij draait het om de toekomstige betekenis van de begrippen thuis en huis. Blijven we op vaste plekken wonen of worden we nomaden, die van werkplek naar werkplek reizen? Verandert de stad in een megahotel, waarin iedereen tijdelijk verblijft? Moeten we daar bang voor zijn? Dat het vroeger ook niet pluis was, is te zien in de documentaire Concrete Stories, over de Oost- en West-Europese naoorlogse gestandaardiseerde betonbouw, die door zijn eenvormigheid mensen van hun identiteit beroofde. Dat verbeeldingsrijke architecten vaak een beetje gek zijn, of daar voor worden versleten, is te zien in het programma The Mad Archi­tect. Het bevat onder meer de documentaire Die Böhms — Architek­tur einer Familie, dat de Duitse architectenfamilie Böhm portretteert, waarin de 93-jarige opa een spectaculair verleden in betonarchitectuur heeft. Het verschil in opvattingen tussen hem en zijn drie zonen, ook architecten, leidt tot spanningen. Op het festival komt ook aan de orde hoe door natuurrampen en oorlogen geruïneerde steden het beste kunnen worden herbouwd. Speciale aandacht besteedt het festival aan architectuur in Latijns-Amerika.

affr.nl

Die Böhms — Architek­tur einer Familie

Ambachtelijk bezig zijn
Het woord ‘ambacht’ is, anders dan het woord ‘mottenballen’, weer helemaal populair. Jarenlang werd het geassocieerd met oude mannen in boerenkielen op klompen die iets onduidelijks met riet aan het vlechten waren. Maar het woord verkoopt weer, zoals de ambachtelijke slager en bakker weten. Misschien had Grolsch tien jaar geleden niet moeten stoppen met zijn jarenlang uitgezonden reclamespotjes over ‘vakmanschap is meesterschap’, want dan was deze bierbrouwer nu weer hip geweest. Klompenmakers en mandenvlechters kunnen weer. Gouden tijden dus voor het Ambacht in Beeld Festival, dat van 25 t/m 27 september in De Hallen plaatsvindt. Het festival is, in de woorden van de organisatoren ‘een bruisende happening over topambachten, vakmanschap en meesterschap’. Er zijn elf thematische filmprogramma’s, zes lezingen, vijf masterclasses, twintig workshops en tien demonstraties en performances. Het festival opent met Un trabajo feliz (Juan Alcon Duran), dat het vakmanschap toont van een meubelmaker. Verder zijn er documentaires over scheepsbouw, textielbewerking, keramiek, smeden, brons­gieten en steenhouwen. Wie niet alleen wil kijken, maar ook zelf aan de slag wil, heeft een ruime keuze uit workshops: van korsetten maken tot gitaarbouwen, van boekbinden tot matroesjka’s beschilderen. Liefhebbers van het werk van de Aardman Studio moeten de workshop kleien niet laten lopen. Daarin maak je onder leiding van een medewerker van de studio je eigen Shaun-schaap. Ook interessant voor filmliefhebbers: Hisko Hulsing, die animatiescènes maakte voor de documentaire Cobain: Montage of Heck, komt praten over zijn werkwijze. Over filmrestauratie komen we alles te weten bij Catherine Cormon, hoofd filmcollectie EYE, en An­ni­ke Cross, filmrestaurator bij EYE.

ambachtinbeeldfestival.nl

Un trabajo feliz

Veelzijdig Cinekid
De herfstvakantie komt eraan, dus ook Cinekid. Het film-, tv- en nieuwemediafestival wordt van 17 t/m 23 oktober in de Westergas­fabriek in Amsterdam gehouden. Daarna trekt het onder de titel Cinekid op Locatie door het land. Het filmhart is zoals altijd de internationale jeugd- en kinderfilmcompetitie. Te zien is onder meer het Zweedse My Skinny Sister (Sanna Lenken), waarin een tiener ontdekt dat haar oudere zus, die ze altijd als rolmodel zag, jarenlang een eetstoornis verborg. Exit onschuldig vertrouwen. In het Deense The Shamer’s Daughter (Kenneth Kainz) beleeft een meisje in een middeleeuws land spannende magische avonturen. Onver­klaarbare zaken gebeuren ook in het Italiaanse The Invisible Boy (Gabriele Salvatores), waarin een jongen merkt dat hij in een Hallo­weenkostuum voor anderen onzichtbaar is. Ook niet alledaags is het leven in 1892 van een Russisch aristocratisch meisje, dat op zoek gaat naar het schip waarmee haar opa nooit terugkeerde van de Noordpool. Dat Karl May nog steeds populair is in Duitsland blijkt uit de Duitse competitiefilm De zoon van Winnetou. Speciale aandacht besteedt Cinekid aan de Iraanse cinema. Onder de titel Iran Special vertoont het drie Iraanse jeugdfilms. In My Mothers Blue Sky (Ali Qavitan) doen een moeder en haar zoontje er alles aan om te voorkomen dat de kolenmijn waarin ze werken zal sluiten. In Ranna’s Silence (Behzad Rafiee) is een meisje zo van de wereld wanneer haar kip plotseling verdwijnt, dat ze stopt met praten. In The Promise (Mohammad Ali Talebi) worstelt een vijftienjarige jongen met schuldgevoel, omdat zijn beste vriend die hij uitdaagde tot een zwemrace is verdronken. De laatste dag van het festival staat in het teken van animatie. Job, Joris & Marieke komen over hun werk praten. De vijftigste verjaardag van de tv-serie Thunderbirds wordt gevierd met oude afleveringen en de première van de nieuwste serie. Voor volwassenen is er een masterclass animatiescripts schrijven voor jeugdfilms. Kinderen kunnen animatieworkshops volgen in het MediaLab.

cinekid.nl

The Shamer’s Daughter

Spinoza
Met een emmer popcorn naar Spinoza? Dat kan vanaf 17 september in dertien Pathébioscopen. De bioscoopketen vertoont vanaf die datum Spinoza, een vrije denker (Robin Lutz). De documentaire doet leven en werk van de Neder­landse filosoof uit de doeken en gaat in op zijn betekenis voor onze tijd. Dat Pathé, dat bij de productie van de film betrokken was, de film vertoont, past in het streven van de bioscoopexploitant om diverse publieksgroepen aan te spreken. De tijd dat exploitanten van megabioscopen zich alleen met spektakelfilms op jongeren richtten, is voorbij. Al een aantal jaren vertoont Pathé naast live-verslagen van sportevenementen gefilmde live-uitvoeringen van opera, ballet en theater. Ook voor muziekdocumentaires en gefilmde rondleidingen van spectaculaire exposities in musea kunnen we naar Pathé. En nu dus ook voor een filosofenportret. Spinoza, een vrije denker portretteert de in 1632 in Amsterdam geboren Joodse filosoof, wiskundige en politieke denker als een scherpzinnige Verlichtingsdenker, die zijn tijd ver vooruit was. Zijn opvatting dat alle mensen gelijk zijn, zijn geloof in de rede en zijn pleidooi voor religieuze tolerantie stuitten op groot verzet. In 1656, net 24 jaar oud, werd hij om zijn ‘vreselijke ketterijen’ en ‘monsterlijke daden’ uit de Sefardische gemeenschap verstoten. Zijn familieleden mochten geen contact meer met hem hebben. Nadat Spinoza op straat was aangevallen door een man met een dolk verliet hij Amsterdam. De laatste jaren van zijn leven woonde hij in Den Haag, waar hij op 44-jarige leeftijd overleed, waarschijnlijk aan tbc. Spinoza’s invloed op de politieke filosofie kan met zijn pleidooi voor absolute vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid moeilijk worden overschat.

pathe.nl